Demon Nedir?

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 14 Aralık, 2021

Thomas Carlyle, amacı olmayan kişinin dümensiz bir gemi gibi olduğunu söyler. Çok az şey bir hedefe sahip olmak kadar bize mutluluğumuzu geri getirir. Hızla akıp giden yaşamın ortasında bir yol bulmanın amacı içimizdeki demon(daimon) duygusunu uyandırmaktan geçer. Böylece ilahi kudret gelişmemize, kendimizi ilerletmemize imkan tanır.

Sokrates’in, hiç beklenmedik bir anında kendisine mesleğinin ne olacağını fısıldayan bir şeytan tarafından ele geçirildiği söylenir. Şiir ve Hakikat adlı kitabında şiirsel ve bilimsel yetenekleri için şeytani yaratığına teşekkür etmesi gerektiğini açıklayan Goethe için de aynı şey geçerlidir. Aslında bu “demon” hem biraz kötü niyetli hem de çok ilham vericiydi.

Bu kavram, eski Yunan tradisyonundan gelmektedir. En şehvetli ilham ve yaratıcılık kaynağı olarak tanımlanır. Daha da metaforik olarak ifade etmek gerekirse, ilham perilerinin sığındığı ve bize sadece fikirleri fısıldayan değil, aynı zamanda bizi aydınlatan o iç sestir. Bu terimi alıp psikoterapinin temellerine dahil eden kişi ise Carl Jung olmuştur.

Bu nedenle, Kişisel Gelişim kitabında bizim için önemli bir şeye işaret eder. Mesleğimizi keşfetmek istiyorsak, Demon’umuzun sesini dinlemek zorundayız çünkü her birimiz bize tavsiyelerde bulunan, dikkatimizi nereye yönlendirmemiz gerektiği konusunda bize fikir ve bakış açıları sunan özel bir iblise sahibizdir.

“Vicdanınızın sesi işleri devraldığında, bilinçli düşünmeye çalışmayın. Kendinizi bırakın, bekleyin ve itaat edin.”

– Rudyard Kipling

Demon gerçekte nedir?

Aslında, demon bir iblis değildir, ancak Yunan tradisyonunda bu şekilde tercüme edilmiştir. Mısırlılar için ”Ba” olarak tanınan ilahi varlık neredeyse bir dahi olarak tasavvur ettikleri bir varlıktır. Aristoteles’in etiğinde daimon, insanların potansiyelini sakladığı, en aydınlanmış özü olan erdem ve bilgeliği sembolize ediyordu.

Bu varlıkla ilgili sorun, kendisini içimizde saklı tutmasıdır. Hepimizin içinde vardır. Hepimiz bu dünyaya, yaratıcılığın sesini, sezgiyi ve yenilik yapma yeteneğini içeren zihnin derinliklerindeki bu mevcudiyetle geliriz. Ancak, insanlar her zaman içlerinde bulunan bu iblisi(daimon) dışarı çıkarmamak için çaba sarf ederler.

Bazen eğitim, stres, endişe ve biraz katı bir yaklaşım ve o çok ihtiyaç duyulan, her zaman içimizde bir yerlerde saklı olan dehayı hapseder. Jung psikolojisinin en önemli temsilcilerinden biri olan Dr. James Hillman, Ruhun Kodu: Karakterterimizin Oluşumu ve Ruh Dünyası adlı kitabında bizim için ilginç bir şeye işaret eder.

Daimon’u uyandırmak, kendimizi tanımayı gerektirir. Sadece içe doğru büyüdüğümüzde (bir ağacın kökleri gibi), sesini duymak için o varlığa ulaşabiliriz. Bunu yapmak aynı zamanda mutluluğumuza, dolayısıyla eudaimonia(başarılı bir yaşam) terimine geri döner.

”Demon”u eğitmenin yolları

Carl Jung, içimizdeki iblisin bize bazen çevrenin anlamadığı şeyleri istediğini hatırlatır. Bazen öyle devrimci ve yenilikçi fikirlere sahip oluruz ki, bu fikirler bizi çevreleyen şeylerle uyuşmaz. Bu iç deha genellikle çok asi, bazen çelişkili, tuhaf ve cüretkar fikirler fısıldayabilir. Ancak, temelsiz veya gerçekleştirilmesi imkansız göründükleri için her zaman onlara katılmayız veya onları bir kenara bırakmayız. Bütün bunlar rahatsızlık yaratır.

Varoluşçu psikolog ve psikoterapist Rollo May’e göre içimizdeki iblis(daimon) hayatın kolay olmadığını, ancak cesaret edersek hayatın çok ödüllendirici olabileceğini belirtir. O halde, hangi yolların ona ses vermemize izin verebileceğini analiz edelim.

Kendinizi tanıyın, bu sayede kendinizi keşfedersiniz

Demon, güvensiz veya değişken insanları istemez. Bu ses, otantik özlerimizle bağlantılıdır. Kendisini tanımadan dünyayı tanımaya çalışan kişi içindeki ”demon”un ona fısıldadığı şeyleri anlamayacaktır. Hatta içindeki iblis ona başka dilde konuşuyor gibi gelecektir.

Demon, sizin disiplinli olmanız ister

Demon, içimizdekileri ilham perilerine dönüştürmemizi ister. Peki ama bu ne anlama gelir? Yaratıcılık, günlük disiplinle ortaya çıkar. İlerisine hedefler koyan ve vicdanlı bir şekilde bu hedeflere ulaşmak için çalışan kişi yaratıcı olur.

Kendinizi dinleyin, sakin bir zihnin ihtiyacı olan şey budur

Genellikle beyin fırtınası yapan kişilerin yaratıcı bir karaktere sahip olduğu düşünülür. Buna örnek olarak elimizde, Virginia Wolf, Vincent Van Gogh, Gustave Courbert gibi örnek figürler vardır. Sanatın ıstırabı trajik bir final ile sonuçlanmıştır. İçimizdeki İblisin bize getirdiği ise mutluluktur. Dolu dolu bir yaşama ulaşmak için yaratıcı potansiyelini kullanan kişi, refaha ulaşır.

Bu nedenle, şu konuda net olalım. En üretken yaratıcılık, sakin bir zihin ve uyumlu bir yürekten ortaya çıkar. Yönetmen, senarist ve sanatçı David Lynch’in sık sık dikkat çektiği şeyi hatırlayalım: meditasyon veya rahatlama gibi uygulamalar, yenilenme için en iyi kanallardır. Öfke veya stres gibi duygular ise içimizdeki yaratıcılığı öldüren korkutucu faktörlerdir.

Demon sizle konuşmak için birçok yolu dener

Her birimiz en iyi yaratıcı kanalı bulmalıyız ve bu keşif yapmayı gerektirir. Kimi yürüyüş yaparken kendini bulur, kimi de müzikten ilham alır, kimi de insanlarla deneyimlerini paylaşır. Kimisi yalnızlığı tercih eder, kimisi de fikirlerin akışını sağlamak için sanata yönelir… Gelin, onların sesine kulak vermek için kendimizi yeni uygulamalara açalım.

Varlığına şükredin

Kendimizi keşfetme, daha iyi yapma ve mutluluğa ulaşma yolunda, bize verdikleri enerji ve motivasyon konusunda onlara teşekkür etmek için asla geç değildir. Ne de olsa onlar bizim parçamızdır. Bedenimizin her köşesini sevmek de kendimizi olağanüstü varlıklar olarak tanımamızın ve inanılmaz rüyaları gerçeğe dönüştürmenin bir yoludur.

“Mutluluk, kişinin içindeki demonla uyum içinde yaşamasıyla başlar.”

– Aristo