Çikolata: Beyni Baştan Çıkaran Bir Zevk

Efsaneye göre kakao ağacı, Aztek cennetinin en güzel ağacıymış ve 4000 yıl önce gölgeli, tropik ormanlarda kendiliğinden yetişirmiş. Günümüzde çikolata ‘tanrıların gıdası’ olarak anılmaya, tüm duyularımızı tahrik eden kadifemsi bir zevk olmaya devam ediyor.

Şunu söylemek gerek ki çokol’ha, yani Mayaların tükettiği çikolatalı içecek çok acıydı. Damakları bayram ettiren böylesi bir tat, yalnızca soylular ve kralların ulaşabildiği bir şeydi. Bunun doğadan bir armağan olduğuna ve enerji, uzun ömür, sağlık verdiğine inanıyorlardı. Ne var ki çikolata İspanya’ya ulaştığı an bu özelliklerin kimi kayboldu. Çokol’ha burada Avrupa damak tadına uyarlandı, elbette şeker eklenerek.

Çikolata, tanrıların Amazon ve Orinoko nehirlerine sunduğu bir armağandı. Binlerce nesli baştan çıkarmış büyüleyici bir zevktir ve insanlar, pek çok nedenle çikolataya bayılmaktadır.

Hiç şüphe yok ki çikolata beyin için bir zevktir; ama yaygın inanışın aksine, üzgünlüğe derman değildir. Minnesota Üniversitesinin yaptığı bir çalışma; yemek yemenin, zamanın geçmesine kıyasla ruh halini iyileştirme üzerinde hiçbir etkisi olmadığını gösterdi. Fakat çikolata, aşağıda açıklayacağımız birçok başka etkiye sahip.

Çikolata, büyüleyici bir koku

Çoğu insan için çikolatanın çekiciliği, beynin duygusal temelinde yatar. Öyle ki nöro-pazarlama uzmanları, işletmelere çikolatanın kokusundan faydalanmalarını önermektedir.

• Belçika’daki Hasselt Üniversitesinde çalışan bilim adamları, bir kitap dükkanında yarım saatte bir çikolata kokulu parfüm sıkılması sonucu satışların %20 oranında arttığını ortaya koymuştur.
• Mağazalar, müşterilerinin görme ve işitme duyularını hedef almaktadır. Fakat bu yöntem öyle çok kullanıldı ki artık işe yaramıyor. Günümüzde çikolata kokusu çok daha etkili.
• Lüks butikler dükkanlar, yıllardır çikolata kokulu mumlar kullanıyor. Bunun sonucunda gizli bir baştan çıkarıcı ve insanı kendinden geçiren bir atmosfer yaratılıyor. Bu sayede satışlar önemli bir artış gösteriyor.

Kokularla ‘flört’ etmenin, müşterileri baştan çıkarmadaki etkisini gördünüz mü? Bunun ardındaki neden hem çok basit, hem de etkileyici: Koklama duyusu ve duygularımızı yöneten sinirsel ağlar, birbirine bağlıdır. Çikolata kokusu, duygu dünyasındaki en güçlü tetikçilerden biridir.

Çikolata duygusal beyni baştan çıkarır

Çikolata, depresyonu iyileştirmez ve uzun yaşamanızı da sağlamaz ama diğer birçok faydası vardır. Çikolatanın doğal faydaları -içerdiği flavonoidler, vitaminler ve serotonin öncüsü görevi gören doğal bileşenleri dâhil- daha saf olan ve az şeker içeren siyah çikolatayı tercih etmek her zaman daha doğru olacaktır.

Çikolata, muhteşem tadı dışında bir nedenle sizi kendine tutsak etmişse, bunun sebebi özel bir düğmeyi açmasıdır: duygularımızın düğmesini. Beyin, geçmişteki güzel zamanları anmayı sever ve ilginçtir ki hafızamızda saklı mutlu anların pek çoğu şunları içerir:

• Büyükannenizin hazırladığı sıcak çikolatanın lezzeti.
• Okuldan sonra yediğiniz çikolatalı atıştırma.
• Çikolatalı doğum günü ya da yıl dönümü pastası.
• Yağmurlu bir günde partnerinizle beraber içtiğiniz sıcak çikolata.
• Bir yaz günü sahilde yediğiniz çikolatalı dondurma.
• Bir kutu çikolata, çilek ve özel bir gece…

Çikolata, hayatımızın en değerli ve samimi anlarında onur konuğumuzdur. İşte bu yüzden en nazik damaklar bile onun tadını hatırlayınca şenlenir. Bu durum kısmen beynin ödül sistemini tatmin eden endorfin akışıyla, kısmen de mutlu anlar ve çikolatanın rahatlatıcı tadıyla ilgilidir.

Çikolata, üzüntüyü geçirebilecek besleyicilerden oluşmaz. Daha ziyade pozitif duygular ve en derin arzularımız arasında güçlü, şaşmaz ve çağrıştırıcı bir aracı görevi görür.

Kadim zamanlardan beri Maya ve Aztek ülkelerinin kutsal kalplerinde yetişegelen bu ‘tanrılar gıdasına’ direnmek imkansızdır.