Beklentiler ve İlişki Tatminsizliği: Fazlasını İstiyorum

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Günümüzde en yaygın ilişki sorunlarından biri karşılanmamış beklentiler. Çoğumuz kendimizi körü körüne ve açık yürekle ilişkilere atarız. Kendinize beklediğiniz şeyin bu olduğunu, sonunda hayatınızı paylaşacağınız ve duygusal istikrar sağlayabilecek birine sahip olacağınızı söylersiniz. Çoğu zaman da, bu beklentiler bir yerde son bulacaktır. Bazen hızlıca, bazen uzun yılların sonunda. Beklentiler ve ilişkide tatminsizlik, genellikle el ele olacaktır.

İnsanlar “Sen bir hayalperestsin, daha gerçekçi olmalısın” veya “Beklentilerin çok yüksek, bu yüzden hep hayal kırıklığına uğruyorsun” gibi şeyler söylerler. Bu, bir bakıma doğru olabilir. Yıllarca süren bir sürecin sonunda, Disney filmleri ve romantik komedilerle şekillenen bir konsept olan, var olmayan bir şeyi arıyor olabilirsiniz. Belki de henüz gerçekten tanımadığınız kusurlu bir insana çok fazla umut da bağlamış olabilirsiniz.

Bununla birlikte, bu noktada, bir şeyi açıklığa kavuşturmalıyız. Beklentilere sahip olmak sağlıklı ve iyi bir şey. Bu beklentileri, kendiniz için ne istediğinizi tanımlamanıza yardımcı olurlar ve bu sayede, sadece gelen ilk kişi ile yetinmezsiniz. Mutlu olmayı, sevilmeyi ve onaylanmayı istemek, tamamen olumlu ve gerçekçi beklentiler. Her şeyin her zaman mükemmel olmasını beklememek önemli, ancak, yaşadığınız zorluklar da buna değer olmalı.

Partneriniz bu beklentileri karşılamadığında da, doğal olarak bir şeylerin eksik olduğunu hissedersiniz.

Beklentiler ve ilişki tatminsizliği konusunda ne yapabilirsiniz?

Beklentiler, eşinizle, arkadaşlarınızla veya aile üyelerinizle olan ilişkilerinizin yapısını oluşturuyor. Beklentileriniz, kısa ve uzun vadede ne istediğiniz ile arzularınızı ve umutlarınızı tanımlıyorlar. Kısacası, kendinizi güvende, tatmin olmuş ve mutlu hissetmeniz için gerekli olduğunu düşündüğünüz her şeyi aslında. Bu anlamda, yukarıda bahsettiğimiz gibi, beklentilerinizi belirlemek ve diğer bahsettiğimiz hususları da belli bir dereceye kadar onlara bağlı tutmak son derece normal bir durum.

Sorunlar, beklediğiniz şey, elde ettiğiniz şey olmadığında ortaya çıkar. Partnerinizin beklentilerinizi karşılamaması, meydana gelen iki şeyden birini işaret ediyor olabilir. Birincisi, bu kişiyle olan geleceğiniz hakkındaki varsayımlarınızın gerçekçi olmadığı ve orantısız olduğu. Diğer bir deyişle, imkansız olanı beklediğiniz için kendinizi başarısızlığa hazırlamış olursunuz.

İkinci neden ise oldukça açık. Beklentileriniz sağlıklı ve normaldi, ancak yaşadıklarınız, beklediğiniz asgari tatmini bile sağlamıyor. Bazen hayal kırıklığı çatlakları ayaklarınızın altındaki zemini açar ve dengenizi bozabilir. Her gün yaşadığınız şey beklediğiniz gibi olmayacaktır. Ortada bir aşk veya sevgi durumu vardır, ancak, bir şekilde yeterli görünmüyordur.

Biraz daha derine inelim mi, ne dersiniz?

Romantik ilişkiniz için beklentilerinizin olması kötü mü?

Beklentisiz yaşama fikri günümüzde çok popüler bir fikir. İnsanlar, beklenmedik şeylere yer vermenin ve beklentilerini bir kenara bırakmanın faydalarını, sadece insanlar hakkında değil, her şey hakkında anlatmayı seviyolar. Tabii olarak bir bakıma haklı olabilirler. Ancak rasyonel varlıklar olarak, başımıza gelenler üzerinde en azından asgari düzeyde kontrole sahip olduğumuzu hissetmemiz gerekiyor.

Beklentiler, kişisel inançlar olarak ortaya çıkarlar ve bunları, gelecekte ne olmasını istediğinizle ilgili varsayımlarımız olarak tanımlayabiliriz. Ayrıca, beklentilerimiz, belirli olayları önceden görmenize veya hayal etmenize olanak tanıyan gelişmiş mekanizmalar, böylece bunlara nasıl tepki vereceğinizi bilebilirsiniz. Bununla birlikte, ilişkiniz veya sevgiliniz hakkında beklentilere sahip olmak kötü bir şey mi sizce peki?

• Kısaca cevap vermemiz gerekirse, hayır. İstediğiniz ilişki türü hakkında bir dizi beklentiye sahip olmak fena bir fikir değil.
• Ancak beklentileriniz gerçekçi, uygun ve olabildiğince objektif olmalı.
• Örneğin, partnerinizin sizi aldatmamasını beklemek oldukça normal. İlişkinizin iki aydan fazla sürmesini beklemek, eşinizin zor zamanlarda sizi desteklemesi ve partnerinizin güvenebileceğiniz biri olması da sağlıklı birer beklenti.

Beklentiler ve ilişki tatminsizliği ile nasıl başa çıkılır?

Birçok insan ilişkilerinden memnun değil. Bu insanlar, bekledikleri birçok şey olmadığında hayal kırıklığına uğruyorlar ve hatta aldatılmış hissediyorlar. Ortada aşk veya sevgi olsa da ve partnerinizin sizi sevdiğini bilseniz de, birçok şey ilişkinizin ritmini bozar.

Bu durumlar için yapabileceğiniz herhangi bir şey var mı?

• Kendinize sormanız gereken ilk şey “Gerçekçi miyim?” Bir ilişkinin nasıl olması gerektiğine dair savunulamaz fikirlere tutunuyor musunuz? Bu fikirlerin nereden geldiğini ve onlara neden saplanıp kaldığınızı açıklığa kavuşturmak önemli. Beklentilerinizin çoğunun uygunsuz olduğunu veya hayatınızın bir peri masalı olmadığını fark etmek ve onları gerçeklerinize göre ayarlamak son derece önemli. Bunu yapmak, hayal kırıklığı ve üzüntüden kaçınmanıza yardımcı olacaktır.
• Beklentileriniz eşinizin beklentileriyle örtüşüyor mu? Eğer kendinizi tatminsiz hissediyorsanız ve işler sizin istediğiniz gibi gitmiyorsa, eşinizle konuşmanın zamanı gelmiş demektir. İkinizin de birbirinizden ne beklediğinizi netleştirmeniz gerekiyor. Bazen bu konuşmalar, çiftlerin beklentilerinin çok farklı olduğunu veya önemli olan şeyleri ihmal ettiklerini keşfetmelerine yardımcı oluyor.
• Siz ve eşiniz bu beklentileri karşılamak için ne yapıyorsunuz? Siz ve eşiniz benzer beklentileri paylaşıyorsanız, onları karşılayıp karşılamadığınızı ve nasıl karşıladığınızı anlamanın zamanı gelmiş durumda. Bazen, her şeyi kesin bir biçimde garantilenmiş olarak kabul eder ve bu yolda varsayımlar yaparsınız, bu da ilişkiyi aktif olarak besleyemediğiniz ve desteklemediğiniz anlamına geliyor.

Beklentiler için alan yaratmak ve beklenmedik şeylerin ortaya çıkması

Karşılanmayan beklentiler genellikle ayrılıkları tetikler. Partnerinizin sizinle yolculuk yapmak yerine başka bir şeye doğru seyahat ettiğini hissediyorsanız, birlikte kalma motivasyonu ortada kalmamış demektir. Bunlar, çoğumuzun, hayatımızın bir noktasında deneyimlediği karmaşık durumlar.

Bu durumlarda yapılacak en iyi şey, ne istediğinizi ve neyi istemediğinizi kapsayan gerçekçi ve uygun beklentiler tanımlamak. Önceliklerinizi ve anlaşmazlıkları belirleyin (aldatma, merhamet eksikliği, yalan söyleme, duygusal olarak kapalı olma vb.). Beklentilerinizi belirledikten ve bunları eşinizle paylaştıktan sonra, beklenmedik durumlara da bir miktar yer açmaya çalışın. Siz ve eşinizin birlikte büyüyüp değişeceği yollar için de, bu sürprizlere açık olun.

Bu yönüyle, beklentilerinizin % 100’ünü karşılayan birini bulmak zorunda değilsiniz. Aslında, bir anlamda, bunu yapmak da imkansız. Bu işin anahtarı, yolu sizinki ile örtüşen birini bulmak olacaktır.