Ailem Noam Chomsky'nin Kim Olduğunu Bilmiyor

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Roberto Muelas Lobato

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Geçen gün bir film izlerken dikkatimi çeken bir sahne vardı. Oldukça alışılmışın dışında bir aile Noam Chomsky’nin doğum gününü kutluyordu. Çocuklardan biri babasına bu kutlama için çok kızdı ve diğer çocuklar gibi onun da Noel’i kutlamak istediğini söyledi. Babanın cevabı ise sertti: gerçek olmayan sihirli bir elfi mi kutlamak istersin yoksa insan hakları ve hoşgörü için mücadele eden bir adamın doğum gününü mü? 

Zavallı çocuğun aklına Noel’i kutlama isteğini desteklemek için söyleyecek hiçbir şey gelmedi. Bu sahnenin dikkatimi çekmesinin sebebi sadece milyonlarca insanın inancını geçersiz kılması değil, aynı zamanda da filmi birlikte izlediğim kişiler arasından kimsenin Noam Chomsky’nin kim olduğunu bilmemesiydi. Hatta bir tanesi “Noam Chomsky kim?” diye sordu.

Dilbilime olan katkıları

Noam Chomsky tanınmış bir dilbilimci, filozof, aktivist ve siyasi analiz uzmanı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en radikal ve kritik siyasi akımlarla yakından ilgili bir düşünür. Ancak, en çok dilbilim alanındaki çalışmalarıyla bilinir. İnsanların hakkında yüzlerce safya yazı yazdığı dil edinimi üzerine geliştirdiği bir teorisi bulunuyor.

Chomsky, beynimizin doğası gereği doğduğumuz andan itibaren dili adeta içgüdüsel olarak öğrenme ve kullanma becerisinin olduğunu savunuyor. Birçoğu bugün bile, dilin sadece öğrenmeyle edinilebileceğini savunan daha önceki teorilerin tümünü yıkan bu teoriyle aynı fikirde.

Chomsky bu teorisinde, tüm diller için evrensel bazı gramatik ilkeler olduğunu öne sürüyor. Bu da çocukların konuşmayı nasıl bu kadar çabuk öğrendiğini açıklıyor. Ayrıca bütün çocukların dil öğrenirken neden aynı evrelerden geçtiğini ve aynı hataları yaptığını da açıklıyor.

“Vakalara baktıkça ayrıcalıklara ve prestije giden en kolay yolun uydumculuk olduğunu gördük; fikir ayrılığına düşmenin kişisel açıdan ciddi bedelleri olabilir.”

– Noam Chomsky

Politik aktivist

Bazı insanlar Chomsky’nin zamanımızın en önemli düşünürü olduğuna inanıyor. Bu algı biraz da bir aktivist olarak yaptığı eylemlerden gelir. Chomsky, özellikle de anarko-sendikalizm geleneğinde kendisini bir anaşist olarak tanımlıyor ve sivil direnişin büyük bir savunucusu. Chomsky’nin aktivizme yönelik pozitif tutumunu açıklamakta kullandığı örneklerden biri bu şekilde:

Bir gece sokakta yürüdüğünüzü hayal edin. Birden sokağın diğer tarafında birinin ağır bir dayak yediğini görüyorsunuz. Kurbana yardım etmek için hiç düşünmeden yaya geçidine doğru yürümeye başlıyorsunuz. Ancak ışık yayalar için kırmızıyı gösteriyor. Ne yaparsınız?

Kırmızı ışıkta karşıya geçmek kanunen yasaktır. Yani eğer karşıya geçerseniz yasaları çiğnemiş olursunuz. Diğer yandan, geçmez ve yeşil ışığı beklerseniz de kurban için çok geç olabilir.

Bu hikayenin ana fikri zaman zaman kanunları çiğnemenin iyi bir şeye sebep olabileceğidir. Yasaların dışına çıkmak, iyilik adı altında bir ahlaki sebeple yaptığımız sürece olumlu bir şey olabilir. Chomsky, devletin hukuka aykırı olarak belirlediği yasakların insanların aklındaki illegal anlayışıyla her zaman örtüşmediğine inanıyor.

İnsan hakları savunucusu

Chomsky Vietnam Savaşı’na tepki olarak, Amerika gibi demokrasi eksikliğinin olduğu ülkeleri eleştirme yoluna gitmiş. Her zaman toplumsal görüş ile politikacıların verdiği kararlar arasındaki uyuşmazlığı eleştirmiş. Taban örgütlenmesi akımlarının siyasi güce baskı uygulamak ve gerçekten bir şeyleri değiştirmek için kullanılmasını destekliyor.

Kendini aynı zamanda bir siyonist olarak görse bile İsrail’i sertçe eleştirmekten de çekinmiyor. Bununla birlikte, kibbutz yaşam tarzını da sosyal bir alternatif olarak desteklemeye devam ediyor. Ayrıca, BDS (Boykot, Tecrit, ve Yaptırımlar) tarafından yürütülen bir akım olan İsrail boykotunun en büyük savunucularından biri olmuştur. Bu boykot, İsrail’in yaptığı işgallere bir son vermek için İsrail devleti üstünde politik ve ekonomik baskılar kurmaya çalışan bir akım.

“Kahraman aramak yerine fikirler aramalıyız.”

– Noam Chomsky

Medya ve topluma yaptığı manipülasyon

Chomsky sadece gazeteci, düşünür ya da politikacılar gibi profesyonellerin değil, herkesin siyasete katılması gerektiğini savunuyor. Bu konudaki en önemli katkılarından biri ortaya koyduğu medya analizidir. Çıkardığı bazı sonuçlar şu şekilde:

• Medya dikkatimizi önemli olan şeylerden uzağa çekmeye çalışır.
• Medya kabul edilemez şeyleri bize ufak ufak yedirerek sorunsuz bir şekilde kabul etmemizi sağlar.
• İnsanların popüler olmayan kararları kabullenmesini sağlamak için bunları “acı ama gerekli” olarak sunar. Bu şekilde toplumdan kabul görmeyi başararak daha sonra bunu kullanabilecektir.
• İnsanların mantıklı analiz ve eleştirel düşünme süreçlerini kısa devre yaptırmak için duygusal faktörlerden medet umar.
• Aptal ve kültürsüz olmanın moda olduğu inancını yayar.

Artık Noam Chomsky hakkında biraz daha fazla bilgi edindiğinize göre, doğum gününü kutlamanın gerçekten önemli olduğunu düşünüyorsanız 7 Aralık tarihine bir not düşün. Chomsky’nin de dediği gibi:

“Eğer umut olmadığını düşünüyorsanız, umut olmayacağını garantilemiş olursunuz. Eğer özgürlüğün bir içgüdü olduğunu, bir şeyleri değiştirmek için fırsatlar olduğunu düşünüyorsanız daha iyi bir dünya yaratmaya katkı sağlama şansınız var demektir.”