Şımarık Bir Çocuk ile İlişkinizi Nasıl Şekillendirirsiniz?
Hiçbir ebeveyn, şımarık bir çocuk istemez, bu kesin. Ama işler her zaman da istendiğini gibi gitmez. Cehenneme giden yolun iyi niyet taşları ile döşendiği söylenir ve bu fikri çocuk yetiştirme kavramına kolaylıkla uygulayabiliriz.
Anne ya da baba, çocukları için her zaman en iyi olduğunu düşündükleri şeyi yapar. Ama böyle düşünmeleri, gerçekte durumun bu manaya geldiği anlamına gelmez.
Çocuklarımızın üzerine büyük bir etkisi ve tuhaf tuhaf söylemleri olan bir toplumda çocuk yetiştirmenin kolay olmadığını biliyoruz. Çocuk yetiştirme konusu ile ilgili her tür bilgi elimizin altında olmasına rağmen, çoğu zaman yarım kalmış bilgiler veya yalnızca yazan kişinin hayal gücüyle varmış gibi görünen durumlar arasında sıkışıp kalacaksınız.
Gerçek ve biyolojik anne ve babalar da hata yapar, yorulur, pestilleri çıkar ve ebeveynlik kitaplarında yazanlara karşı gelir.
“Ebeveynler, çocuklarının dişlerini kestiği kemiklerdir.”
– Peter Ustinov
Buradaki asıl önemli olan konu, eninde sonunda çocukların da büyümesidir. Ve onlar birer yetişkin olma yolunda giderlerken, gelişimlerini tamamlamak için çok fazla imkan olduğu hissinden kaçınamazsınız.
Bazen çok agresif veya aşırı dürtüsel olurlar. Dinlemezler ve aksini mümkün kılacak bir araç olmaz elinizde. Sonunda, yapabildiğiniz her şeyi yapmış olsanız bile, çocuğunuzun tamamen şımartılmış bir velet olduğu gerçeği ile baş başa kalırsınız.
Ama henüz hevesinizi kaybetmeyin. Göreviniz, çocuğunuzun yaşına göre git gide zorlaşabilse de, her zaman bir geri dönüş noktası vardır.
Bu yazıda, yapılmış olan hataları düzeltmek için, size bazı tavsiyelerde bulunacağız.
Çocuğunuzun şımarık olduğunu belirten işaretler
Bir şey yapmadan önce, her zaman çocuklarınızın yetiştirilme tarzında gerçekten bir sorun olup olmadığından emin olmalısınız. Bütün çocuklar aynı mizaça sahip değildir.
Bazılarının gerçekten güçlü bir mizaçları varken, bunun, yetiştirilme tarzları ile bir ilgisi yoktur. Bu durum, sadece güçlü bir tutum sergilemek için doğal bir eğilim ile alakalıdır. Gerçekten dikkat çeken bazı şımarık çocuk özellikleri de vardır. İşte onlardan bazıları;
- Tıpkı tüm küçük çocuklar gibi bağırıp çağırırlar, ama bunu çok daha yoğun bir biçimde yaparlar. İstediklerini elde etmek için kullandıkları bir silahtır bu. Bu bağırıp çağırma olayının daha “sofistike” bir ismi de var: şantaj.
- Kontrollerini tamamen kaybettikleri yerlerde sık sık öfke patlamaları yaşarlar.
- Kendilerini ifade etmek için güçlü bir dil kullanırlar.
- İster bilerek ister kazara, kendisinin veya başkalarının eşyalarına zarar verirler.
- İstediklerini elde etmenin bir yolu olarak bilinçli olarak yalan söylerler.
- Kendi işlerini yapmaz ve bunları yaptırmaya çalışırsanız size karşı gelirler.
- Sorumluluklarını başkalarına atarlar ya da sorumluluklarını üstlenmeleri gerçekten çok zor olur.
- Hırsızlık bile yapabilirler.
Yaşça daha büyük bir çocuğun, bu kötü huy ve davranışlarında da artış görülmesi, şımarık bir çocuğunuzun olduğuna işaret eder.
Tabi ki de, ebeveynler çocuklarını sorumlu olmaya ve daha fazla kendi kontrollerini sağlamaya yönelik bir biçimde yetiştirmeye çalışır, ama bu yolda bir şeyler ters gidebilir. Bu sebeple, bu tür çocuklar “kontrol edilemez” olarak adlandırılabilir.
Kötü davranış: nedenleri ve çözümleri
Çocuklar sadece eğlenmek için kötü davranışlarda bulunmazlar. Çoğu durumda, tüm vakalar için geçerli olmasa da, ebeveynler çocuğun davranış şeklinde büyük bir etkiye sahiptir.
Yani, bu gibi durumlarda yapılacak ilk şey, çocuğun neden kötü davrandığını anlamaya çalışmaktır. Bu nedenlerden biri genellikle aşağıdakilerden biri olabilir:
- Kimse, bu çocuklara duygularından gelen enerjiyi nasıl yöneteceklerini öğretmedi ve bunu kendi başlarına da öğrenmediler. Çoğu durumda, bu öğrenememe hali, dürtüsel ve kontrolsüz bir şekilde içlerindeki enerjiyi ifade etme yollarına götüren şey olur.
- Ebeveynler de, çocuklarının duygularını nasıl yöneteceklerini bilmezler. Böylece, çocuklarına verdikleri örnek, yeterli olmaktan uzaktır.
- Çocuklar, bir şekilde kötü muameleye maruz kaldıklarını düşünüyorlar. Bu ebeveynlerin her zaman yanlarında bulunmaması, kayıtsızlığı, sözel ya da fiziksel saldırganlık nedeniyle olabilir. Kötü muameleye, kötü davranarak isyan edeceklerdir.
- Kendilerini aşırı baskı altında hissederler. Bazı ebeveynler yanlışlıkla çocuklarının küçük bir yetişkin olduğuna inanır ve bu yüzden onlara haddinden fazla gereksinim veya sorumluluk yükler. Belirli bir sınıra ulaştıklarında, çocuk harekete geçip, isyan eder.
- Ebeveynler yetkilerini nasıl kullanacaklarını bilmiyorlar. Belirsiz, akıl dışı veya çerçevesiz kurallar belirleyebilirler. Ya da çocuklarına koydukları kurallara kendileri uymayabilirler. Bazen de çocuklarını incitmekten korkuyorlar. Ya da bir nedenden ötürü kendilerini suçlu hissederler ve aşırı müsamaha göstererek, bunu telafi etmeye çalışırlar.
Yani yapılacak ilk şey, sorunun kaynağını bulmaya çalışmak olmalıdır. Başka bir deyişle, hangi parçanın veya parçaların çocuğun hayatında sorun yarattığını anlamaya çalışın.
Ayrıca, bu durumu tersine çevirmeye çalışırken kesinlikle ihtiyacınız olacağı için, sevgi ve sabır katsayınızı da arttırmanız gerekecek.
Ayrıca son derece dürüst olmanız da gerekiyor. Ebeveynler, hatalarını kabul etmek ve düzeltmek için hazır, istekli ve yetenekli olmalıdırlar. Bu görevi çocuklarınızın omuzlarına yükleyemezsiniz: çocuğun bu durumunda her iki tarafında suçu vardır.
Kötü ebeveynlik seçimlerini tersine çevirirken kesinlikle başarı sağlayacak olan üç şey var. Bunlardan ilki, tartışmasız olarak kurallar belirlemektir.
İkincisi, iletişimin rahat bir şekilde sağlanabileceği bazı rahat zamanlar oluşturmaya çalışmaktır. Örneğin, insanlar oyun oynamanın iletişim kurmayı kolaylaştırdığını ve çocukların kuralların amacını anlamasına yardımcı olduğunu söyler.
Son olarak, çocuğunuzu dinleyerek asla yanlış yapamazsınız. Çocuğunuzu dikkatle dinlemek ve kendi dünyalarını anlamaya çalışmak ilişkinizi güçlendirecek ve zenginleştirecektir.
Görseller: Rhed Fawell
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.