Logo image
Logo image

Sessizlik ve Dinlenme Ruh Sağlığı İçin Çok Önemli

3 dakika
Bedeninizi ve zihninizi dinlendirmek, derin uykuya dalmak, sessizliğin tadını çıkarmak, yalnız vakit geçirmek... Sessizlik ve dinlenme günümüzde neredeyse bir lüks. Ancak, sağlığınızı önemsiyorsanız, onlara zaman ayırmak için elinizden geleni yapmalısınız.
Sessizlik ve Dinlenme Ruh Sağlığı İçin Çok Önemli
Valeria Sabater

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Sessizlik ve dinlenme, yok olma tehlikesi altında olan iki değerli kaynaktır. Onlar birer lüks, sadece programınız ve sorumluluklarınızdan fırsat bulduğunuzda kendinize verdiğiniz birer armağan. Ancak, şımarıklıktan çok uzak olan bu fırsatlar, aslında zihinsel sağlığınız için temel ihtiyaçlardır.

Ünlü Romalı şair Ovid, duraksız bir hayatın hızla yok olacağını söylediğinde on ikiden vurdu. Yorgunluk ve stresli, aşırı uyarıcı bir ortamda yaşamak, sağlığınızı ve yaşam kalitenizi yavaş yavaş kemirecektir.

Çoğumuz sürekli arka plan gürültüsü olan ortamlarda yaşıyoruz. Trafik, konuşmalar, bip sesi ve vızıldayan makineler, trenler, uçaklar, TV’ler ve hatta dizüstü bilgisayarınızın sürekli uğultusu. Bu kesintisiz ortam gürültüsü sizi ruh halinizi değiştirebilecek bir hiper-aktivite durumuna sokar. Sizi sinirli, yorgun ve dikkatsiz hale getirebilir.

Tüm bunlar arasında en ilginç olan şey, insanların bu gerçekliğe alışmasıdır. “Hayat böyle,” diyorsunuz kendinize ve kabul ediyorsunuz. Hiper bağlantılı, hızlı ve uykudan yoksun dünyada sessizlik ve dinlenme herkesin erişemeyeceği lüksler haline geldi.

Some figure

Sessizlik ve dinlenme beyni besler

Çok çalışmaktan ölebilirsiniz. Şu anda bu kavram için İngilizce bir kelime yok, ancak başka dillerde mevcut. Japonya’da bu karoshi, Çin’de gualaosi ve Kore’de gwarosa. Hayatın tamamen iş ve üretkenlikle ilgili olduğu bu son derece sanayileşmiş ülkelerde sessizlik ve dinlenmek sadece bir lüks değildir; gittikçe daha da nadir hale geliyor.

Uyku eksikliği ve stres sizi doğrudan öldürmez, ancak bu aşırı çalışma ölümü kavramı oluşmuştur çünkü uyku eksikliği ve stres intihar oranlarının artmasına katkıda bulunur. İnsanlar o kadar bitkin ve çaresizler ki intiharı tek çözüm olarak görüyorlar. Batı dünyasında ise işler biraz farklı.

Avrupa ve Amerika’da, aşırı çalışma ve intihar hakkında aynı verileri görmüyorsunuz. Bununla birlikte, çok fazla çalışma ile kalp hastalığı, depresyon, anksiyete, stres ve uykusuzluk arasında bir bağlantı vardır. Bu nedenle, Cleveland Clinic’in sağlıklı yaşam sorumlusu Dr. Michael Roizen gibi uzmanlara göre, “Uyku en az önem verilen sağlık alışkanlığıdır”.

Beynin huzur ve sükunete ihtiyacı var

Araştırmalar, ısrarlı gürültünün sağlığınızı ve ruh halinizi olumsuz etkileyebileceğini göstermektedir. Örneğin, 1975 yılında Çevre ve Davranış Dergisinde yayınlanan bir çalışma, metroya yakın okullara giden Manhattan çocuklarının akranlarının yaklaşık bir yıl gerisinde test sonuçları verdiğini gösterdi. Kentsel alanlarda kaç çocuğun okula gittiğini düşündüğünüzde bu bulgu oldukça endişe vericidir.

Ancak dış gürültü, beyninizi etkileyebilecek tek gürültü türü değildir. Sağlığınızı olumsuz etkileyen başka bir tür sürekli uğultu var. Elbette iç diyaloğunuzdan bahsediyoruz. Tüm gün boyunca aklınızdan geçen bu sürekli düşünce, endişe, “olmalı” ve “olabilir” akışı. Bu “gürültü” de sağlıksızdır ve ruh halinizi etkiler.

Sessizlik ve dinlenme modern yaşamın panzehiridir. Beyninizi otantik benliğinizle düzenleyerek, uyum ve eşzamanlılık oluşturabilmesini sağlarlar.

Some figure

Uyku, Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bir başka “lüks”

Muhtemelen uyku yoksunluğunu sarhoşlukla ilişkilendirmiyorsunuz. Bununla birlikte, California Los Angeles Üniversitesi’nden Dr. David Geffen tarafından yapılan bir araştırma, uyku eksikliğinin beyin üzerinde alkol tüketmekle aynı etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Nöronlarınız etkili bir şekilde iletişim kurmuyor, konsantre olmakta zorlanıyorsunuz, performansınız zayıf, ruh haliniz değişiyor veya sinirli veya depresif hissediyor olabilirsiniz.

Uyku yoksunluğunun psikolojik etkileri kayda değerdir. Bununla birlikte, günümüzde çoğu insan yeterince uyku alamıyor. Yaşam tarzınız, cihazlarınız ve ekranlarınızın mavi ışığı beyninizi uyarır ve uykuya dalmanızı zorlaştırır. Sonunda uykuya daldığınızda, birbiriyle yarışan düşünceleriniz ve endişeleriniz derin dinlenmeyi zorlaştırır. Rahatsız bir uyku, fiziksel ve zihinsel sağlığınız için ihtiyacınız olan sıfırlamayı sağlamaz.

Durum kötü ve bazı işletmeler uyku eksikliğinizi paraya çeviriyor. Size sessizlik ve dinlenme satmak istiyorlar. Beyin dalgalarınızı ve REM durumlarınızı izleyen uyku maskeleri, şekerlemenize yardımcı olacak haplar ve dakikalar içinde uykuya dalmanıza yardımcı olduğunu iddia eden spa ve uyku merkezleri vardır.

Bu hile ve pahalı tedavilerin tuzağına düşmenize gerek yok. Sadece bu basit gerçeğin farkında olmaya çalışın: dinlenmek hayattır ve ısrarlı iç ve dış gürültü dünyasında sessizlik sağlıktır. Bunu aklınızda tutun ve telaşlı anlarınızda sessizlik ve dinlenme anları bulmak için elinizden geleni yapın.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Dong-Woo Choi, Sung-Youn Chun (2018) Association between Sleep Duration and Perceived Stress: Salaried Worker in Circumstances of High Workload. Int J Environ Res Public Health. doi  10.3390/ijerph15040796
  • Vago, D. R., & Zeidan, F. (2016). The brain on silent: mind wandering, mindful awareness, and states of mental tranquility. Annals of the New York Academy of Sciences1373(1), 96–113. https://doi.org/10.1111/nyas.1317

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.