Kimse Senden Değerli Değil

Hiç kimse senden değerli değil. Hiç kimsenin, becerilerinden şüphe duymana neden olmasına izin verme. Ne cildinin rengi ne de cinsiyetin veya paran, ayrımcılığın bu kadar yaygın olduğu bir dünyada mücadele etme gücünü ve potansiyelini tanımlayabilir. 

Farklı olanların “normal” sayılan insanlarla aynı şeyleri elde edebilmek için çok daha fazla çalışması gereken bir dünya. “Normal” olan şey, en yaygın olan temel alınarak hep kültür tarafından tanımlanmıştır. Ama en yaygın olan şey, her zaman en iyi ya da doğru değildir. 

“Hiç kimse aynı değildir. Ne daha iyi ne de daha kötüyüz birbirimizden. Herkes bir başkasıdır. Eğer iki kişi aynı fikirdeyse, bunun sebebi bir yanlış anlamadır.”

– Jean-Paul Sartre

Ben bir insanım etiket değil

Sanki tek bir kelimeyle tanımlanabilirmişiz gibi birer etiket olmak adına insan olmayı bırakıyoruz. Sanki bu etiket çok nadir veya özel olduğundan önce onu öne çıkarmalıymışız gibi davranıyoruz.

Sırf farklı bir ırktan olduğum için daha değersiz değilim. Sadece farklı bir cilt rengim var, hepsi bu. Farklı hissetmem ya da klasik tanımlara uymamam, benim sapkın olduğum anlamına gelmez. Sadece istatistiklerle tanımlanan gruplardan farklıyım, hepsi bu. Benim çok paramın olmaması beni belirsiz ya da eğitimsiz biri yapmaz, sadece hayatımın sizinkinden biraz daha karmaşık hale gelir o kadar.

Ama her şeyden önemlisi, kim ya da nasıl olursanız olun, hiç kimse size bir şeyi yapamayacağınızı veya farklı olduğunuz için değersiz olduğunuzu söyleyemez. Becerileri cinsiyet, ırk ya da para belirlemez.

Kadın olmak, bilim insanı olmanıza ya da bir erkek kadar para kazanmanıza engel değildir. Yaşamınız ve seçimleriniz size aittir. İşsiz olmak, sizin kötü bir çalışan olduğunuz anlamına gelmez. Belki de yeteneğinizi kanıtlama fırsatının verilmediği anlamına gelir.

“Yanlış hayal gücü size ışık ve gölge gibi şeyleri öğretir, uzun ve kısayı öğretir. Siyah ve beyaz farklı şeylerdir ve bunlara karşı ayrımcılık yapılmalıdır. Ama birbirinden bağımsız değillerdir. Aynı şeyin farklı yönleridir, gerçekliğin değil ilişkinin konseptleridir.”

– Buddha

Farklılıklarla eğitim

Çocukları farklılıklar konusunda eğitmeliyiz. Onlara çeşitliliğin güzel bir şey olduğunu ve dünyaya renk kattığını göstermeliyiz. Böylece cinsiyet, ırk ve ekonomik durumları ne olursa olsun, hayatta  aynı fırsatlara sahip olduklarını bilerek büyürler. Bu sayede hiç kimse onlara kimin daha değerli olduğunu söyleyemez çünkü toplum önünde herkes aynı değere sahip olacaktır. 

Bütün bunlar kağıt üzerinde çok güzel ama uygulaması zor şeyler. Yine de böyle olması gerekmez. Küçük jestler dünyayı değiştirebilir ve hatta gelecek nesillere aktarılabilir. Oyun oynama ve okuma sayesinde farklılıkların kabul edilmesine yardımcı olacak birçok değer öğretilebilir.

Biz yetişkinler oyuncaklara ve renklere tanımlar yüklüyoruz. Bir çocuk için pembe sadece bir renkten ibarettir. “Kız” rengi şeklindeki etiketi biz yapıştırıyoruz. Yine bir kız için oyuncak bir araba tam da budur. Ama biz “erkek oyuncağı” diyoruz bunlara.

Çocuklar için makyaj, hayal gücünüzü kullandıran bir yüz boyasıdır. Makyajın cinselleştirilmesi ise yetişkin dünyasına aittir. Futbolcu olmak istediği için bir kız “erkek Fatma” olmaz. Bu sadece top oynamayı sevdiği anlamına gelir.

Çocukların seçim özgürlüğüne saygı duymak ve bundan zevk almalarına izin vermek, onlara zarar vermez; tam tersine hepimize yararı olur bu durumun. Ve bu, hiç kimsenin bir diğerinden değerli olmadığını, sadece her birimizin farklı olduğunu öğreten bir örnektir.