Empatiden Yoksun Olan İnsanlar
Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González
Bazı insanlar hayatımızı aydınlatır, bazıları da yolumuzu karartır ve ilerlememizi zorlaştırırlar. Aynı şekilde bazı insanlar bize yardım etmek için hayal bile edemeyeceğimiz kadar büyük iyilikler yaparlar. Bazıları ise işin ucunda hayatımız olsa bile parmaklarını kımıldatmazlar. İkinci grupta yer alanlar empatiden yoksun insanlardır.
Yürüdüğümüz yolu zenginleştiren ilişkiler vardır. Bazı ilişkiler ise bunun tam tersidir. İnsanın hata da yapabileceğini anlamayan bazı kişiler olduğunu hiç fark ettiniz mi?
Hiç düşüncelerinizi ve duygularınızı hesaba katmayan insanlarla konuştunuz mu? Bu insanlar empatiden yoksundurlar. Kendilerini başka insanların yerine koymak ilgilerini çekmez.
Empati, bir yandan başka bir insanın duygularını düşünüp onların farkına varırken diğer yandan bu kişinin içinde yaşadığı dünyayı anlama yeteneğidir. Bu özelliğe sahip olmayan insanlar vardır.
Bu makalede bu tür insanların ne gibi özelliklere sahip olduklarından ve empati yapma yeteneğinden yoksun olmanın hangi bozukluklarla ilişkilendirildiğinden bahsedeceğiz.
Ne kadar az empati kurarsanız o kadar az arkadaşınız olur. Bir birey olarak olgunlaşmak ve kurduğunuz ilişkileri geliştirmek için kendinizi başka insanların yerine koyun.
Empati kuramayan insanların yapmadıkları şeyler
Başkalarını umursamayan kişiler, başka birinin nasıl hissettiğini anlama veya algılama yeteneğinden veya isteğinden yoksun kişilerdir. Empatiden yoksun olan pek çok ilgisiz insan vardır. İşte bu kişilerin genellikle yapmadıkları şeylerden bazıları:
- Sizin hakkınızda endişelenmek. Size ilgi göstermezler. Bunun sebebi kendilerine çok odaklanmış olmaları veya sizin başınıza gelenlerle ilgilenmiyor olmaları olabilir.
- Hassas değillerdir. Onlara neler hissettiğinizi, ne düşündüğünüzü söyleseniz bile, yaşadıklarınızı anlamak, onların farkına varmak ilgilerini çekmez.
- Başka insanlara güvenmezler. Empati yoksunu kişiler, ne hissettiğimizi ve düşündüğümüzü anlayamadıkları için başkalarına güven duymazlar.
- Onlar için başkalarının hislerine inanmak zordur. Başkalarının iyiliğiyle ilgilenmeyen kişiler onların hislerinden şüphe duyarlar. Bu yüzden başka insanlar onlara hislerinden bahsettiklerinde soğuk davranırlar.
- Merhametli değillerdir. Kendilerini başkalarının acılarını veya ızdıraplarını dindirmeye mecbur hissetmezler.
Bu özellikleri aklınızda tutarsanız çevrenizdeki insanlardan hangilerinin empati yoksunu olduğunu anlamak sizin için daha kolay olabilir. Arada küçük farklar olabileceğini unutmayın. Empati yoksunu insanlar olduğu gibi bolca empati yapan insanlar da vardır.
Empatiden yoksun bencil insanlar
Empatiden yoksun olan kişiler kendilerini başka insanların yerine koymazlar. Bu yüzden başkalarının hislerini, düşüncelerini ve isteklerini önemsemezler. Empatiden yoksun insanların en çok öne çıkan özelliklerinden biri bencilliktir.
Empati kurmayan insanlar çok bencil olabilirler. Başkalarının ihtiyaçlarını düşünmeden kendi iyiliklerine öncelik verirler. Ayrıca yaşadıkları olayları ve insanları kendi çıkarları için kullanırlar.
Ayrıca karşılıklı ilişkinin sınırlarını zorlarlar. Bu da ancak karşılığında bir şey alacaklarsa bir şey verdikleri anlamına gelir. Hiçbir şeyi karşılık beklemeden yapmazlar. Bizimle soğuk bir şekilde bağ kurarlar. Manipülasyon onlar için bir yaşam biçimidir.
Bu yüzden empatiden yoksun olan insanlar soğuk davranışlar sergileyebilirler. Onlarla tatsız bir durum yaşadığımızda, sonunda yanlış anlaşıldığımı veya bizi umursamadıklarını hissedebiliriz. Bunun sebebi yalnızca kendi iyiliklerini düşünmeleridir. Bu kişiler arkadaş canlısı değillerdir ve başkalarıyla bağ kurmakta zorlanırlar.
Bunu da okuyun: Arisyo’ya Göre Bencillikten Öz Sevgiye
Empati yoksunu insanlarda olabilecek psikolojik bozukluklar
Bazen hepimiz empatiden yoksun davranışlar sergileyebiliriz. Ancak günlük yaşamlarında her zaman bu şekilde davranan insanlar vardır. Bazı psikolojik bozukluklar empati eksikliğiyle yakından ilişkili olabilir. İşte bu psikolojik bozukluklardan üçü:
- Narsistik kişilik bozukluğu. Bu kişiler ben merkezcidir ve yalnızca kendileriyle ilgilenirler. Başkalarını arkalarında bırakırlar. Bu kişilik bozukluğunda empati eksikliği olmasının nedeni, bu kişilerin kendilerinden başka kimseyi gözlerinin görmemesidir.
- Psikopatlık. Bu bozukluk sosyal normlara uyum sağlayamamakla ilişkili bir bozukluktur. Bu psikolojik bozukluğu yaşayan insanların başkalarıyla bağ kurması zordur.
- Borderline kişilik bozukluğu. Bu psikolojik bozukluğa sahip olan insanlar genellikle duygusal açıdan dengesizdirler. Bu da onların istikrarlı ilişkiler kurmalarını zorlaştırır. Bu kişiler başkalarının nasıl hissettiklerini tahmin etmekte ve anlamakta zorlanırlar.
Bu kişilere, davranışlarının sizi ne kadar incittiğini anlatmaya kalkışabilirsiniz. Büyük ihtimalle söylediklerinizi anlamayacaklardır. Hatta kendinizi suçlu hissetmenizi sağlamaya bile çalışabilirler. Konuyu size çevirmeyi, yanlış davranan kişinin siz olduğunuzu söylemeyi deneyebilirler.
Dikkatli olun. Empatiden yoksun olan biri, empati kurabilen kişilerin çok acı çekmesine neden olabilir.
Empati yoksunu insanlarla nasıl başa çıkılır
Empati eksikliği olan bazı kişiler yalnızca bizi anlamakta zorluk çekmekle kalmazlar. İstediklerini elde etmek için bizi manipüle etmeye kalkışabilirler. İşte bu tür insanlarla baş etmenize yardımcı olacak birkaç öneri:
- Sınırlar koyun. Bu insanların sizinle birlikte ne kadar yol alabileceklerine siz karar verir. Sizden faydalanmalarına izin vermeyin.
- Arkadaşlarınızı akıllıca seçin. Hayatınızdaki kişilerin size öncelik vermediklerini hissederseniz onları geride bırakın.
- İddialı olun. Söylemek istediklerinizi en iyi şekilde ifade edin. Böylece ne hissettiğinizi tam olarak bileceklerdir.
- Biriyle duygusal bir bağınız olmadığını hissediyorsanız o kişiden yakanızı kurtarın.
Ancak aşırılıklar bizi hiçbir yere götürmezler. Bazen yalnızca kendi çıkarlarımızı görmek gibi bir hataya düşebiliriz. Bu bizim empati kuramayan biri olduğumuz anlamına gelmez. Ayrıca önemli olan birlikte vakit geçireceğimiz insanları akıllıca seçmemizdir. Dikkatli olmalıyız.
Empati eksikliği olan insanlar başkalarıyla hiçbir şekilde ilgilenmezler. Kendilerini başkalarının yerine koyamadıkları için başka insanların hislerini ve düşüncelerini anlayamazlar. Ayrıca kendi dünyalarından ötesini göremezler. Bu yüzden de kendi iç dünyalarında tıkılıp kalırlar.
Size kendinizi suçlu hissettirmek için düşüncelerinizi çarpıtmaya kalkışan insanlardan uzak durun. Onlar yalnızca istediklerini elde edebilmek için sizi kendi dünyalarına çekmeye çalışıyorlar. Bu kişiler kontrolcü ve soğukturlar. Hislerini ifade etmekte zorlanıyorlar ve sizin başınıza gelenleri anlamayacaklar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Alcalá, V., Camacho, M., Romero, S. L., & Blanco, N. (2014). La falta de empatía: ¿Un síntoma específico de la esquizofrenia?. Revista De Psicopatología Y Psicología Clínica. 73–80. https://revistas.uned.es/index.php/RPPC/article/view/12764
- Albiol, L. M. (2018). La empatía: entenderla para entender a los demás. Plataforma.
- Brunsteins, P. (2015). La delgada línea entre ser o no ser empático. Filosofía e Historia de la Ciencia en el Cono Sur Selección de trabajos del IX Encuentro y las XXV Jornadas de Epistemología e Historia de la Ciencia, 1, 149-156. http://www.afhic.com/wp-content/uploads/2019/01/la-delgada-linea-entre-ser.pdf
- Cavalcanti, J. G., dos Santos, J. O. A., Pimentel, C. E., do Nascimento, A. M., Trindade, M. A., & de Lima Pinto, A. V. (2022). Narcisismo, pró-sociabilidade e agressão: o papel mediador da empatia. Avances en Psicología Latinoamericana, 40(2). https://revistas.urosario.edu.co/index.php/apl/article/view/9079
- Cameron, C. D., Hutcherson, C. A., Ferguson, A. M., Scheffer, J. A., Hadjiandreou, E., & Inzlicht, M. (2019). Empathy is hard work: People choose to avoid empathy because of its cognitive costs. Journal of Experimental Psychology: General, 148(6), 962. https://psycnet.apa.org/record/2019-20830-001
- Christov-Moore, L., Simpson, E. A., Coudé, G., Grigaityte, K., Iacoboni, M., & Ferrari, P. F. (2014). Empathy: gender effects in brain and behavior. Neuroscience and biobehavioral reviews, 46 Pt 4(Pt 4), 604–627. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5110041/
- Fernández-Abascal, E. G., & Martín-Díaz, M. D. (2019). Relations between dimensions of emotional intelligence, specific aspects of empathy, and non-verbal sensitivity. Frontiers in Psychology, 10, 1066. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2019.01066/full
- Goerlich K. S. (2018). The Multifaceted Nature of Alexithymia – A Neuroscientific Perspective. Frontiers in psychology, 9, 1614. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6124373/
- López, M. B., Arán Filippetti, V., & Richaud, M. C. (2014). Empatía: desde la percepción automática hasta los procesos controlados. Avances en psicología latinoamericana, 32(1), 37-51. http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1794-47242014000100004
- Montag, C., Brandt, L., Lehmann, A., De Millas, W., Falkai, P., Gaebel, W., … & Gallinat, J. (2020). Cognitive and emotional empathy in individuals at clinical high risk of psychosis. Acta Psychiatrica Scandinavica, 142(1), 40-51. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/acps.13178
- Navarro, E. C. (2013). El lenguaje no verbal: un proceso cognitivo superior indispensable para el ser humano. Revista comunicación, 20(1), 46-51. https://www.rua.unam.mx/portal/recursos/ficha/76322/el-lenguaje-no-verbal-un-proceso-cognitivo-superior-indispensable-para-el-ser-humano
- Riess H. (2017). The Science of Empathy. Journal of patient experience, 4(2), 74–77. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5513638/
- Song, Y., Nie, T., Shi, W., Zhao, X., & Yang, Y. (2019). Empathy Impairment in Individuals With Autism Spectrum Conditions From a Multidimensional Perspective: A Meta-Analysis. Frontiers in psychology, 10, 1902. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6794557/
- Vilella, C., Reddivari, A. (2022, 5 de septiembre). Empathy. StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549810/
- Zapata, A. P. M., & Castaño, L. C. (2013). La empatía:¿ un concepto unívoco?. Katharsis, (16), 123-146. https://revistas.iue.edu.co/index.php/katharsis/article/view/467
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.