Logo image
Logo image

Ebeveyn Stresi ve Bedeli

3 dakika
Özellikle de çocuklar ve ebeveynlerin artan talepleri dolayısıyla çocuk büyütmek günümüzde daha stresli bir şeydir. Şehir dışında geçirilen yazlar, parkta geçirilen öğleden sonralar ve benzeri etkinlikler yavaş yavaş hem çocukları hem de yetişkinleri baskı altına sokan ders dışı etkinliklere dönüşmüştür.
Ebeveyn Stresi ve Bedeli
Sergio De Dios González

tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Sonia Budner
Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Çocuk sahibi olmanın bir nimet olduğuna hiç şüphe yoktur. Ancak çocuk yetiştirmenin sebep olduğu ebeveyn stresi tamamıyla başka bir konudur. Hatta, bir çocuk yetiştirmenin neredeyse bir maraton koşmak gibi olduğunu bile söyleyebilirsiniz.

Bir kadın hamile kaldığında insanlar ona stresin bebeğinin gelişimini etkileyebilecek bir faktör oluğunu söylerler. Ancak bir kadının hayatı bebeği doğduğu anda neredeyse tamamen değişir ve stresten uzak durmak kolay değildir.

Stresin büyük bir kısmı bir trend dolayısıyla ortaya çıkar: çocuklara bir sürü ders dışı faaliyet yaptırmak. Çoğu durumda, bu aktiviteler ebeveynin çocuğu ile yeterince zaman geçirmemek hakkındaki suçluluğuna ekleme yaparlar.

Some figure

Anneler İçin Bir Tavsiye

Bebek doğduğunda stres ile nasıl başa çıkacaklarını ya da evde stres dolu bir ortam yaratmaktan nasıl kaçınacaklarını sadece bazı ebeveynler bilirler. Hatta, birçok durumda insanlar ebeveynliğin “yolda öğrenilmesi gereken bir şey” olduğunu düşünürler, bundan dolayı kimse kimseye bununla nasıl başa çıkılacağını anlatmak ile ilgilenmez. Diğer yandan, anne profesyonel bir kariyere sahipse bu da durumları kolaylaştırmaz.

Bu gerçek kendi başına zaten strese sebep olur. Üstüne, birçok uzman her şeyi daha da zorlaştırabilecek alışkanlıklar da önerebilir, mesela yeni doğan bebeğin ebeveynlerin odasında uyuması ancak onların yatağında uyumaması.

Dahası, eğer anne emziriyor ise ne yediğine de dikkat etmelidir. Ayrıca, eğer anne çalışmaya geri dönerse bebeğini yeterince sevmediğine dair yaygın fikir de vardır. Ancak, eğer işe geri dönmezse de kendisini yeterince sevmemiş olur.

Çocuğunuz İçin Sürekli Bir Şeyler Yapmak

Tüm bu faktörler ebeveynleri olabildiğince fazla zaman bulabilmek için her köşeye bakan yorgun ve stresli insanlara dönüştürür. 

Çocuklar müzik derslerine başlamak, bir spor takımına katılmak veya başka bir dil öğrenmek için yeterince büyüdüklerinde stres hala artabilir. Onları bu etkinliklere götürmek ve etkinliklerden almak, programlarını takip etmek… Bu etkinlikler, zamanın haricinde, çocukları bu kurslara kaydettirmek için gereken para ile kursların aylık ücretlerini ödeyebilecek finansal kaynakları da gerektirir. Bazen ebeveynler kendilerine “Çocuğumun daha iyi bir eğitim alabilmesi için gereken ödemeleri yapabilecek miyim?” diye sorabilirler, bu da daha çok kısıtlanmış aile bütçelerine ve bu etkinlikler için gereken paraları kazanabilmek için ekstra çalışma saatlerine sebep olur.

Ebeveyn Stresinin Gerçek Bedeli

Uzun süreler boyunca bu ebeveyn stresi altında olmak ebeveynlerin sağlığını da etkiler. Karın ağrıları, baş ağrıları ve kas ağrıları ortaya çıkabilir. Uzun vadeli sonuçlar daha bile tehlikelidir be yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, anksiyete ve depresyon gibi problemleri içerir.

Ve  bunlar sadece ebeveynlerin sağlığı ile ilgili olan kısımdır. Ancak gerçek şudur ki, bu ebeveyn stresi çocukları da etkiler. Annenin hamile kaldığı andan itibaren annenin strese girmesi bebeğin sağlığını etkileyebilir. Hatta, bu bağlamda yapılan bir çalışma annenin hamilelik sırasında stresli olmasının çocuğunun fizyolojisi ve zihinsel stabilitesini etkileyebileceğini gösterir.

Dahası, ilk çocukluk yılları sırasında ebeveynleri stres ve anksiyeteden muzdarip olan çocuklar bu durumu genellikle kendilerinden sonraki jenerasyona da aktarır. Ayrıca, yüksek kontrol altında olan bir çocuk yetiştirme şeklinin anksiyeteyi daha da arttırdığı görülmektedir.

Some figure

İyi Bir Ebeveyn Olmak İçin Acele Etmenize Gerek Yoktur

Bu veriye göre apaçık olan sonuç, stresli ebeveynlerin hem çocuklarına hem de kendilerine bir tehlike olduklarıdır. Bir çocuk için, çok fazla faaliyet ve çok fazla başarılı olma seçeneği, durum çoğunlukla ebeveyn stresi de içeriyorsa verimsiz olabilir.

Belki de yavaşlayıp her şeyi yeniden değerlendirmenin zamanı gelmiştir. Belki de çok fazla faaliyete gerek yoktur ya da belki de bu faaliyetleri daha rahatlatıcı başka faaliyetler ile değiştirebilirsiniz. Evinize yakın yerlerde yapılan faaliyetlerin çok iyi olmadığını düşünseniz bile unutmayın ki ailenizin fiziksel ve zihinsel sağlığı kesinlikle bundan daha önemlidir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • LoBue, Vanessa (2019) The Cost of Parental Stress. Does the push for hands-on, intensive parenting come at too high a cost? Psychology Today. Recuperado de https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-baby-scientist/201905/the-cost-parental-stress
  • Parkes, A., Sweeting, H., & Wight, D. (2015). Parenting stress and parent support among mothers with high and low education. Journal of family psychology : JFP : journal of the Division of Family Psychology of the American Psychological Association (Division 43), 29(6), 907–918. doi:10.1037/fam0000129
  • Kaplan, L. A., Evans, L., & Monk, C. (2008). Effects of mothers’ prenatal psychiatric status and postnatal caregiving on infant biobehavioral regulation: can prenatal programming be modified?. Early human development, 84(4), 249-256.