Dünyanın En Büyük Zeka Deneyi

BBC, Londra Imperial College’dan Dr. Adam Hampshire ile işbirliği içinde Ocak 2020’de dünyanın en büyük zeka deneyi diyebileceğimiz deneyime başladı. Bu konuda şimdiye kadar birçok deney yapıldı. Ancak bu farklı. Çünkü, 250.000’den fazla kişinin katılımı ile gerçekleştirildiği için temsili sonuçlar oldukça iyidir.

Dr. Adam Hampshire’ın da belirttiği gibi: “Ortalama 125.000 saate veya 14 yıldan daha fazla teste eş değer.” Dünyanın en büyük zeka deneyinin ilk sonuçları şu an erişilebilir durumda. Fakat süreç hala bitmedi, yani bu deneye hala katılmak mümkün.

Dünyanın en büyük zeka deneyi çok basit bir teklif ile başlıyor. Temel olarak, araştırmacılar katılımcılardan bir platforma girmelerini, bir dizi soruyu yanıtlamalarını ve bir testi tamamlamalarını istiyor. Bu, bilişsel ve duygusal zeka ile ilgili çeşitli yönlerin kapsamlı bir incelemesi, bir IQ testi değil.

Dünyanın En Büyük Zeka Deneyi

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu deneye şu ana kadar 250.000’den daha fazla insan katıldı. Bu noktada aslında çoğunun İngiliz olduğunu belirtmek önemlidir. Yani bunun anlamı, örnek tam bir temsil teşkil etmemektedir. Fakat konu cinsiyet ve yaşa gelince, katılımcıların çok çeşitli olduğunu söyleyebiliriz.

Testin ilk bölümü yaşam tarzı ile ilgili sorulardan oluşmaktadır. Bu bölümün temel amacı beslenme, teknoloji kullanımı, alışkanlıklar vs. gibi konularda veri toplamaktır.

İkinci bölümde katılımcılar, problem çözme, hafıza, uzaysal muhakeme gibi çeşitli bilişsel yeteneklerden oluşan bazı şeyleri sergilerler. Aynı şekilde, duygusal zekayı daha derinlemesine araştırmaya çalışan başka testler de vardır. Son olarak da, sonuçlara varmak için her iki bölümün sonuçları çaprazlanmaktadır.

“Zekayı değişme yeteneği ile ölçebilirsiniz.”

– Albert Einstein

Problem Çözme ve Yaş

Şu ana kadar, bu deneyden elde edilen veriler, zeka ile ilgili halihazırda bilinen şeyleri doğrulamaktadır. Örneğin, yaş, belirleyici bir faktör değildir. Bazı bilişsel yeteneklerin bazı yaşlarda daha görünür olduğu doğrudur, fakat bu, kişi yaş aldıkça bu yetenekleri kaybediyor anlamına gelmemektedir. Ayrıca, yaş aldıkça insana eklenen kayda değer şeyler de vardır.

Bu deneyden elde edilen veriler, bir kişinin problem çözme yeteneğinin, 20’li yaşlarında en üst seviyesine ulaştığını göstermektedir. 30’lu yaşlardan itibaren bu yetenek azalmaya başlamaktadır. Bununla birlikte, bu kesinlikle gerçek zamanlı bir test çerçevesindeki bilişsel sorunları ifade eder.

Testi bitirmek için daha uzun sürelerde problem çözme konusunda bir bilgi henüz yoktur. Bu deney, diğer çalışmalara ek olarak, yaşlandıkça beynin daha yavaş çalıştığını kanıtlamaktadır.

Yeni Gerçekler

Dünyanın en büyük zeka deneyi, sözlü mantığın yaş ile doğru orantılı olduğunu açıklamıştır. Bu çalışma sayesinde, 80 yaşın sonrasında bile bunun süreçlerini görmek mümkün olmuştur. Şu ana kadar, çoğu kişi bu yeteneğin doruk noktasının 60 yaş olduğunu ve oradan sonra düşmeye başladığına inanmıştır.

Bu çalışma ile ilgili bir diğer çarpıcı gerçek ise hafıza ile ilgilidir. Çalışmalara göre, bu konudaki en yüksek skorları alanlar sık sık video oyunları oynayanlardı. Bu gruptaki kişilerin daha iyi bir uzaysal hafızaya sahip olduğu kanıtlandı. Bu oyunların genelde toplum tarafından yararsız görüldüğü düşünüldüğünde, bu durum bilişsel olarak oldukça ilginçtir.

Bu çalışma aynı zamanda sık sık sosyal medya kullananların zihinsel sağlığının zayıfladığını keşfetti. Çoğu anksiyete ve depresyon semptomları gösterdi. Bunun nedeni, bu ağlardaki baskın karşılaştırma şeması olabilir. İster inanın ister inanmayın, birçok insan sosyal başarılarını sosyal medya hesaplarından aldıkları geri bildirimler ile değerlendirmeye başlar.

Bu çalışmanın çok değerli bir diğer yönü ise, yaşam tarzının zeka üzerinde etkili olduğunu göstermesidir. Yine, egzersiz yapmanın beyin için çok faydalı olduğu bir kez daha kanıtlandı. Aynı şekilde, entellektüel olarak aktif olmak ve yeni diller öğrenmek beynin yaşlanmasını önlemenin iki harika yolu gibi görünüyor.

“Entellektüel gelişim doğum ile başlar ve ancak ölünce biter.”

– Albert Einstein