Daha Sağlıklı Bir Beyin İçin 7 Yiyecek

Beyin, insan vücudunun en önemli organıdır. Neden mi? Çünkü bütün vücut fonksiyonlarının düzgün çalışması beynin sağlıklı olmasına bağlıdır. Beynimizin ihtiyaç duyduğu vitamin ve besinleri almadığımız takdirde enerjimizin düşük olduğunu hissederiz, yorgun oluruz ve sinirimiz bozuk olur. Hatta hasta bile olabiliriz.

Çoğumuz beynimizin düzgün çalışması için hangi vitaminlere ihtiyacı olduğunu bilmiyoruz. Bu önemli organdan  ziyade sindirim sistemimizi ya da dış görünüşümüzü göz önüne alarak yemek yiyoruz.

“Beslenme şeklimiz kötü olduğunda, ilaçlar fayda etmez. Beslenme şeklimiz doğru ise zaten ilaca gerek kalmaz.”

– Ayurveda geleneğine ait bir özlü söz

Belli maddeler hafızamızı ve konsantrasyonumuzu güçlendirmeye faydalıdır. Ayrıca Alzheimer gibi sinir sistemini yıkan hastalıklara yakalanma riskimizi de azaltır. Beslenme şeklimizi biraz değiştirerek muhteşem sonuçlar elde edebiliriz. Beynimiz için hangi vitaminleri almamız mı gerekiyor? Bu sorunun cevabını yazımızın bir sonraki bölümünde bulabilirsiniz.

1. Beta-karoten, en faydalı vitaminlerden biri

Beta-karoten asla beslenme planımızın dışında bırakmamamız gereken bir vitamindir. Bu vitamin daha sonra A vitaminine dönüşür ve bu nedenle  “provitamin A” adını alır. Ana faydası, hafızamızı güçlendirmek ve beyin hücrelerini zamana karşı korumasıdır.

Beta-karoten eksikliği görme sorunları ya da çocuklarda gelişim bozukluğu gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu vitamini havuç ve kabak gibi gıdalar ile karpuz papaya ve mango gibi meyvelerde bulabiliriz. 

2. B1 Vitamini

Tüm B vitaminleri  beynin doğru fonksiyon göstermesi için gereklidir. B1 özellikle hafıza kaybını önlemeye yönelik muhteşem  etkilere sahiptir. Beynin yaşlanmasını yavaşlatır ve depresyondan muzdarip kişilerin ruh halini düzeltmeye yardımcı olur.

B1 vitaminine “thiamine” de denir ve beynimizde ve sinir dokularımızda büyük miktarlarda bulunur. Glikoz emiliminde yer alır, bu nedenle enerjimizi yüksek tutmak için idealdir. Ayrıca kardiyovasküler işlevlerin düzgün ilerlemesine yardımcı olur ve göz sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi vardır. Şüphesiz, en bütün vitaminlerden biridir.

Çoğu et ürününde, B1 vitamini yani thiamine bulabiliriz. Özellikle sığır eti, kırmızı et, tavuk eti ve balıkta mevcuttur. Ayrıca kabuklu yemişlerde, kepekli tahıllarda, meyve ve sebzelerde de vardır.

3. B6 Vitamini

B6 vitamini, bulabileceğimiz en eksiksiz vitaminlerden biridir. Beyin için çok şey yapar. Çünkü dopamin, epinefrin, norepinefrin, GABA ve asetilkolin gibi sinir taşıyıcılarının oluşumunu destekler. Adından da anlaşılacağı üzere bu sinir taşıyıcıları , nöronların ürettiği sinyalleri iletmekle yükümlüdürler. Şimdi bunlara daha ayrıntılı olarak bakalım:

• Dopamin, beynimizin ödül merkeziyle ilişkilidir. Ruh hâlimiz üzerinde büyük etkiye sahiptir.
• Epinefrin ve norepinefrin, uyarı sistemlerine bağlanır ve anksiyete konusunda önemli bir rol oynar.
• GABA acıyı yönetir ve stresi azaltmaya ve anksiyeteyi yönetmeye yardımcı olur.
• Asetilkolin, hafıza süreçlerinde yer alır.

B6 vitamini, bilişsel gelişim için son derece önemli bir vitamin olan B12’nin emiliminde de yardımcı olur. B6 Vitamini eksikliği depresyon gibi problemlere yol açar. Aynı zamanda genel duygusal dengesizlikler ve uyku bozukluğu üzerinde de etkisi vardır. Buğday tohumu, pirinç, patates, hindi, sığır eti, tavuk, kuzu, yumurta, süt ve süt ürünleri, deniz ürünleri, mercimek, biber ve fındık gibi gıdalarda bulunur.

4. B9 Vitamini

Bu, B6 ve B12 ile beraber kırmızı kan hücrelerinin oluşmasına yardımcı olan başka bir B vitaminidir. Bu vitamin, oksijenlenmeyi hızlandırmaya yardımcı olur. Yani beyniniz için mükemmeldir.

B9 vitamini “folik asit” veya “folat” olarak da bilinir. Zihninizi formda tutmada önemli bir rol oynar. B6 gibi, çeşitli sinir taşıyıcılarının oluşumunda yardımcı olur. B9 Vitamini eksikliği inmeye neden olabilir.

Baklagiller, tam buğday, ıspanak ve kuşkonmaz, pirinç ve yulaf gibi gıdalarda folik asit bulabiliriz. Ayrıca muz, portakal, kavun ve avokado gibi meyvelerde de mevcuttur. Neredeyse tüm kabuklu yemişlerde, özellikle yer fıstığında B9 vitamini bulunur.

5. B12 Vitamini

B12, beynin en iyi şekilde işlemesi için mutlaka gerekli olan B kompleksi vitamin grubunu tamamlar. Bu aslında en önemli vitaminlerden biridir. Hücrelerin ve yağ asitlerinin oluşumuna katkıda bulunur. Aynı zamanda çeşitli maddelerin sentezinde de temel öneme sahiptir. Kısa süreli hafıza ile yakından ilişkilidir.

B12 Vitamini eksikliği, hafıza kaybına, halsiz bir zihne ve ruh halinde olumsuz değişikliklere neden olur. Birçok araştırmacı, B12 eksikliğini Alzheimer gibi hastalıklarla ilişkilendirir. B12 vitamini, sığır, tavuk, hindi ve hayvan bağırsakları gibi gıdalarda bulunur. Ayrıca alabalık, somon, istiridye, kepekli buğday, yumurta ve peynir, yoğurt ve diğerleri gibi süt ürünlerinde bulunur.

6. C Vitamini

C vitamini güçlü bir antioksidandır. Beyni, oksidatif stres ve yaşla birlikte görülen dejeneratif süreçlerden korur. Parkinson, Alzheimer gibi hastalıklar ve  demans hastalığının diğer formlarının önlenmesinde önemli bir rol oynar.

Buna ek olarak, C vitamini, demir absorbe etmemize yardımcı olur. Bu bellek ve odaklanma için önemlidir. Çoğu kişi yüksek demirli yiyecekleri, C vitamini içeren gıdalarla karıştırır, bu sayede daha fazla demir emilimi sağlarlar.

Birçok kişi C vitaminini doğal bir anti-depresan olarak görür. Ruh hali için önemli bir sinir taşıyıcı olan serotonin düzeyimizi arttırma kabiliyetine sahiptir. Bu vitamin, tüm narenciye ve yeşil sebzelerde bulunur

7. Diğer vitaminler

Beynin iyi çalışması için çok önemli olan başka vitaminler de vardır. Bunlardan biri D vitaminidir. Birçok çalışmaya göre D vitamini, MS (multipl skleroz) ve bazı depresif bozukluklar gibi hastalıkların tedavisinde yardımcı olur. Bu vitamini, mantarların yanı sıra sardalya, somon ve ton balığı gibi balıklarda da bulabiliyoruz.

K vitamini daha iyi öğrenme ve hafızaya katkıda bulunur. Alzheimer hastalığından muzdarip insanlar da K vitamini eksikliğine shaip olma eğilimindedir. Bu vitamini brokolide yüksek konsantrasyonlarda bulabiliriz. Brüksel lahanası, maydanoz, yapraklı sebzeler, kuşkonmaz, kereviz ve fermente edilmiş gıdalarda da bulunur.

Son olarak, E vitamini ve omega 3 yağ asitleri beynimiz için son derece faydalıdır. Bunlardan birincisi harika bir antioksidandır, ikincisi ise beyin plastisitesini arttırmaya yardımcı olur. Her ikisi de dejeneratif süreçlerden daha iyi korunmamıza yardımcı olur ve zihnimizi formda tutar.

Beslenme yaşam kalitemiz söz konusu olduğunda belirleyici bir faktördür. Sağlığımızın ve hastalıklarımızın büyük bölümü, beslenme şeklimizle ilgilidir. Öyleyse, bundan böyle daha akıllıca beslenelim. Ne dersiniz?