Rollo May'e Göre Varoluşçuluk

Rollo May psikolojide çok önemli bir isimdir. İnsanlar onu genellikle hümanistik psikolojiyle ve  onun asıl yaklaşımı olan varoluşçuluk psikolojisiyle ilişkilendirirler. Bu psikoloji ve felsefeyi birbirine bağlayan çarpıcı bir yaklaşımdır.

Rollo May Birleşik Devletlerin Ohio eyaletinde 1909 yılında doğmuştur. 1994 yılında San Francisco’da ölmüştür. Orta halli bir ailenin üyesidir ve entelektüel karşıtı bir çevreden gelmektedir. Kendisi lisedeyken anne ve babası boşanmıştır. Kız kardeşi önemli bir akıl hastalığına tutulmuştur ve bu yüzden May okumayı yarıda bırakıp, eve dönmek ve annesine, kız kardeşine ve küçük erkek kardeşine bakmak zorunda kalmıştır.

“İnsanların yollarını kaybettiklerinde daha hızlı koşmaları ironik bir alışkanlıktır.”

– Rollo May

Bütün bu deneyimler May’in ruh sağlığını bozdu. Aslında, bir çok kez depresyona maruz kaldı. Çalışmalarını bitirdikten sonra Yunanistan’a gitti. Burası onun derin felsefi bir ruh kazandığı yer oldu. Bu andan itibaren felsefeyle yakından ilgilenmeye başladı.

Rollo May’in eğitim hayatı

Yunanistan’dan döndükten sonra New York’ta Teolojik Birliği Seminerine kaydoldu. Amacı rahip olmak değildi. Kendisinin ilgilendiği konular olan intihar, ümitsizlik ve kaygı gibi konular üzerinde derinlemesine düşünmeye başladı. Psikoloji o zamanlar bu konularla fazla ilgilenmiyordu.

Teolojik Birliği Seminerinde bir teolog olan ve daha sonra kendisiyle hayat boyu arkadaş olacak olan Paul Tillich ile tanıştı. Fakat ne yazık ki, May tüberküloza yakalandı ve bu sebepten dolayı zaman zaman çalışmalarına ara verip hastanede yattı. Hastanede üç yıldan fazla bir zaman geçirdi.

Bu süre esnasında birçok farklı ve unutulmaz bilimsel çalışmaları okudu. Freud’a ait her yazıyı okudu ve aynı şekilde Søren Kierkegaard’ın kitaplarını da inceledi. Her ne kadar psikanalize yapılan katkıları takdir etse de, varoluşçuluk kavramının insanoğlunun kriz zamanlarında yaşadıklarını daha iyi ifade ettiği sonucuna vardı.

“Yaşam fiziksel olarak hayatta kalmaktan gelir; ama iyi bir hayat, önemsediğimiz şeyden gelir.”

– Rollo May

Yeni bir yön

Tüberkülozu yendikten sonra yepyeni bir insan oldu. 1938’de New York’a teoloji çalışmalarını bitirmek için geri döndü. Bundan sonra psikanaliz çalışmaya ve Columbia Üniversitesinde psikoloji üzerine doktora yapmaya karar verdi.

Rollo May aslında hümanistik psikolojiyle ilgileniyordu. Okuduklarından ve düşüncelerinden, varoluşçuluk psikolojisinin neyi içerdiğini tanımladı. Dört temel başlık altında toplanmıştır:

• İnsanların içinde kaygıya sebep olan zıt zorlamalar vardır. Bunlar ayrıca onların hayatlarının itici gücünü de teşkil eder.
• Her insanın yaşamına verdiği anlam, kararlarına ve bağlılıklarına yansır.
• İnsanların bir şekilde ya da başka bir şekilde olması gerekmez. Herkes kendi halini alır ve kendini oluşturur.
• Psikoterapi bariz olanın ötesine bakmaya ve bir bireyin hayatında ortaya çıkan işaretleri yorumlamaya yardımcı olur.

Rollo May’in varoluşçuluk teorisi

Kendisi varoluşçu bir psikolog olduğundan, varoluşçuluk ve özgürlük Rollo May’in incelemelerinin ana teması olmuştur. İnsanın aynı anda hem nesne hem de özne olmanın ikilemiyle sürekli karşılaştığına inanıyordu. İnsanlar başkalarının davranışları onları etkilediği için birer nesnedirler, fakat aynı zamanda kendi bireysel gerçekliklerinin aktif temsilcileridirler.

Rollo May karmaşanın hayatın bir gereği olduğunu düşünüyordu. Var olmanın tek gerçeği insanların bir türlü tamamen çözemediği bir dizi zıtlıklardan ibarettir. Bahsedilen zıtlıklar dışa ait değildir. Tam aksine onların hepsi bizim içimizdedir. Ancak, negatif değillerdir, sadece varoluş şartlarının kendisidirler.

Onun öne sürdüğü varoluşçuluk psikoterapisi insanların yardım isteyeceği bireylerin varlığını keşfettiği bir süreçtir. Sözü edilen bireyler onların ilgilerini belirlemek için araştırma yapar ve dialog yoluyla onları analiz eder. Hedefi ön yargıları tanımlamak ve negatif sonuçlara yol açan şeyleri tespit etmektir. Bu tür bir psikoterapi muhakkak esenliğe götürmez, ama hayatla daha rasyonel bir yüzleşmeyi sağlar.

“Psikoterapinin amacı insanları özgür bırakmaktır.”

– Rollo May