Okumak ve Duygusal Zeka

Yazan ve doğrulayan psikolog Isabel Monzonís Hinarejos

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Amerikan Psikoloji Birliğinin 2017’de yaptığı bir çalışma Harry Potter okumanın kişinin duygusal zeka oranında bir artış olmasına yol açtığına işaret etmiştir. Bu özellikle, bu kitabın azınlıklara karşı sahip olabileceğiniz herhangi bir önyargıyı kırarak zihninizi açmasıdır.

Bilim dergisinde 2013’te yayınlanmış bir çalışma ise bilim kurgu okumanın zihin kuramının gelişmesini teşvik ettiği sonucuna varmıştır.

Okumak, genel olarak, duygusal gelişimi teşvik ediyor gibi görünmektedir, ki bu da kişisel, sosyal ve iş hayatındaki başarının iyi bir öngöstergesidir.

Peki Cinsiyet Farklılıkları Var Mı?

Cinsiyet farklılıkları söz konusu olduğunda, çalışmalar küresel duygusal zeka konusunda herhangi bir önemli fark olmadığını göstermektedir.

Ancak, duygusal zeka kavramını oluşturan bileşenleri analiz ettiğimizde farklılıklar buluyoruz. Bu farklılıklar temelde şunlardır:

Kadınlar,

• Duyguları söz konusu olduğunda daha yüksek bir farkındalığa sahipler.
• Duygularını algılama, anlama ve ifade etme yetenekleri daha yüksek.
• Çok daha fazla empatileri var.
• Kişiler arası ilişkilerde daha yetenekliler.
• Sosyal etkileşim için daha fazla fırsatları var.

Erkekler,

• Daha yüksek bir stres toleransına sahipler.
• Dürtüleri üzerinde daha fazla kontrolleri var.
• Kişisel güvenlikleri daha fazla.
• Daha bağımsızlar.
• İyimser olma yetenekleri daha büyük.

Duygusal Zeka – Gelişimi

Duygusal zeka ve gelişimi söz konusu olduğunda iki ana bakış açısı vardır.

• İlki duygusal zekanın yaş ve deneyim ile giderek arttığını belirtir.
• İkincisi ise, çocukluk sırasında gelişir ve yetişkinliğin başında yumuşar.

Her ne olursa olsun, insanları erken yaştan eğitmek bu tip bir zekanın gelişimi için çok olumlu olabilir. Okul çağındaki çocuklarda yapılan çalışmalar belirli programlar ya da enine tedavi yolu ile yapılan çalışmaların aşağıdaki avantajlara sahip olduğunu göstermektedir:

• Sosyal yeteneklerde hatırı sayılır bir ilerleme.
• Duygusal becerilerde önemli bir gelişme.
• Davranışsal ve zihinsel problemlerin ortaya çıkmasını engeller.
• Pozitif akademik sonuçlar ortaya çıkmasını sağlar.

Duygusal Zekanızı Arttırmak İçin Hangi Kitapları Seçmelisiniz?

Kitaplarınızı ya da okuma materyallerinizi duygusal zeka miktarınızı arttıracak şekilde seçmek söz konusu olduğunda birçok opsiyonunuz var. Hadi bir kitapçıdaymış gibi davranalım.

Romanların olduğu geniş bölüme doğru yürüyün ve sizin ilginizi hemen çeken bir hikayesi olan bir kitap seçin. Bunu yaparak karakterlerin biri ya da birden fazlası ile belirli bir bağlantı oluşturacaksınız. Bu şekilde, onlar ile bağlanarak empati geliştireceksiniz.

Sonrasında kendinizi bağlanmış olduğunuz karakterin yerine koyun. Duygusal durumunu, onu hareket ettiren şeyleri ve belli bir şekilde davranmak için sebeplerini anlamaya çalışın. Kısaca, bu karakteri bir öğrenme referansı olarak alın. Bu, duygusal zeka geliştirmenin dolaylı ama son derece eğlenceli bir yoludur.

İkinci seçeneğiniz ise kitabevinin psikoloji ya da kişisel gelişim kitapları kısmına gitmek olacaktır. Roman bölümü kadar kapsamlı olmasa bile bu bölümlerde kesinlikle kişisel yetenekleriniz, becerileriniz, tutumlarınız ve elbette duygusal zeka miktarınızı iyileştirmeye adanmış birçok kitap bulabilirsiniz.

Ayrıca bu tip kitapları bir kenara ayırmak gerekir, çünkü bu kitaplar okuyucuya direkt bilgiler ya da hareket kalıpları sunar. Bu kitapların yazarları çoğunlukla karakterleri birer örnek olarak kullanır ancak bunların kitapların kahramanı olması şart değildir. Eğer duygusal zeka miktarınızı arttıracak kitaplar hakkında daha fazla şey öğrenmek ile ilgileniyorsanız bu yazıya bir göz atın: ” Duygusal Zeka İle İlgili 7 Önemli Kitap”

Son olarak, eğer bu iki kitap türünün de faydalarını birleştirmek istiyorsanız o zaman seçebileceğiniz bir üçüncü seçenek var. Birçok kısa hikaye içeren kişisel gelişim kitapları da bulunmakta. Bu kitaplar, size, içerisindeki karakterlerin davranış ve deneyimleri üzerinden bir şeyler öğretmek üzere tasarlanmış durumda. Bu da yazarın baştan beri önerdiği tutum ve stratejiler sayesinde oluyor.

Çocuklarda Duygusal Zeka Gelişiminin Teşvik Edilmesi

Okumak ve duygusal zeka üzerinde çalışmak için kullanabileceğiniz iki temel strateji bulunmaktadır:

• İlki teknikleri, direkt aksiyon metotları ya da aksiyonlarını model olarak kullanır ve ebeveynler tarafından yapılır. Bununla ilgili daha fazla şey öğrenmek için ” Çocukların Büyümek İçin Kendilerini Duygusal Olarak İfade Etmeye İhtiyaçları Var” yazısına bir göz atabilirsiniz.
• Daha az direkt ancak eşit derecede etkili olan yöntem ise esas olarak okuma eylemini içerir. Bu okuma materyali hikayeler, masallar, çizgi romanlar ya da romanlar olabilir. Bu kaynakların hepsi ebeveynlerin çocuklarının sosyal ve duygusal becerilerini teşvik etmesi için harikadır. Hatta, kitap okumak zihin kuramının gelişimine de yardımcı olur. Bu son derece önemli bir yetenektir çünkü hem kendi zihinsel durumunuzu, hem de başkalarınınkini anlamanız ve bunların üzerinde düşünmenize yardımcı olur.