Müziğin Hayatımız Üzerindeki Etkisi

Müzik, duyguları ve eşsiz hisleri uyandırabilen evrensel bir dildir. Bazen, yabancı bir dilde bir şarkı duyarız ve sözlerini hiç anlamasak bile iletmeye çalıştığı mesajı hissedebiliriz. Bildiğimiz tek şey o şarkının neşeli, üzücü ya da dramatik bir şey ifade ettiğidir. Müziğin ruhumuz üzerindeki etkisi çok çeşitlidir.

Müzik çikolata gibidir, neredeyse herkes tarafından sevilir. Hep böyle olmuştur. Farklı kültürler oluşmaya başladığından beri, her zaman hislerimizi iletebilen ritmik sesler için bir yer olmuştur. Her çağda ve uygarlıkta bu özel ifade biçimi, çok çeşitli şekillerde var olmuştur.

“Ne zaman korksam, kimse korktuğumu anlamasın diye başımı dik tutup neşeyle ıslık çalarım. Ve her defasında sesimdeki mutluluk beni korkmadığıma ikna eder.”

– Rogers ve Hammerstein

Farkına varmadan, çoğu zaman bizi ezmekte olan duyguları ifade etmek için müziğe başvururuz. Müzikte, bu duyguların kimseye zarar vermeden serbestçe taşabileceği bir yer buluyoruz. Diğer zamanlarda ise birlikte dans edip müziğin ritminin bizi yönlendirmesine izin veriyoruz. Yine kendimize güven vermek, ders çalışırken enerji kazanmak vs. için müziğe yöneliriz. Peki ama müzik, aklımızı nasıl etkiler?

Müzikle denemeler yapmak

Meksika’daki BUAP Üniversitesi Psikoloji Fakültesi, Profesör Roberto Valderrama Hernández tarafından yönetilen ilginç bir deney gerçekleştirdi. Amacı “ağır” müziğin kaygı üzerindeki etkisini bulmaktı. “Ağır” müzikle, çok yüksek seste çalınan düzensiz, hızlı, ayrı bir ritim ile çalınan müzikten söz ediyoruz. Temel olarak burada konuştuğumuz şey ağır metaldir.

Çalışmada 137 katılımcı yer aldı. Bunlardan 31’i erkek ve 106’sı kadındı. Grubun yaş ortalaması 20 idi ve hepsi de psikoloji öğrencisiydi. İlk olarak, kaygı durumlarını ölçmek için bir test yapıldı. Daha sonra her seferinde 5 dakika olmak üzere ağır metal müzik parçalarını dinlemek zorunda kaldılar. Toplamda 47 dakikalık müzik dinlediler.

Araştırmacı, bu dinleme dönemlerinde katılımcıların giderek daha fazla huzursuz olduğunu gözlemledi. Bunu sürekli olarak pozisyonlarını değiştirerek ve düzensiz el ve ayak hareketleriyle ifade ettiler.

Valderrama, bu tür uyarıcı müziklerin kaygı düzeyini artırdığı sonucuna vardı. Bunun açıklaması, bu tür ritimlerin sempatik sinir sistemini yoğun bir şekilde uyarmasıdır ki bu da fiziksel ve psikolojik gerginliği artırır. Bu gerginlik, dans veya atlama gibi hareketlerle serbest bırakılmazsa, enerji birikir ve anksiyete tipi belirtilere yol açar.

Müziğin olumlu etkisi

Müzik notalarının enerji üretmesi, kendi başına bir problem değildir. Sorun, bir tür fiziksel aktivite gerçekleştirme yoluyla bu enerjinin serbest bırakılamadığında ortaya çıkıyor. “Ağır” veya yüksek sesli müzik, enerjik veya rekabetçi davranışlar gerektiren durumlarda mükemmeldir.

Öte yandan, müzik notaları bizi rahatlatabilir de. Bu daha düzenli, yavaş ritmler ve daha düşük sesle elde edilir. Bazı klasik veya enstrümantal müzik parçaları ve hatta ışık bizi rahatlatmaya yardımcı olabilir. Radyoterapi veya agresif tıbbi tedavilerin uygulandığı yerlerde bile kullanılabilir.

Bilim, müzikal ritimlerin beynin farklı bölgelerini uyardığını tespit edebilmiştir. Aslında, Florida Üniversitesi’nden yapılan araştırmalar, müzikal ritimlerin, bilinen diğer tüm uyaranlardan daha fazla beyin aktivasyonu sunduğunu ileri sürmektedir. Müziğin temel olumlu etkilerini şöyle sıralayabiliriz:

• Öğrenme ve hafızayı güçlendirir.
• Stresle ilgili hormonları düzenler.
• Hoş deneyimler ve anılar uyandırır.
• Kalp atışı, tansiyon ve nabzı etkiler.
• Beyin dalgalarımızın hızını değiştirir.

Bilim adamları, iyi müziğin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve bu sayede bizi daha sağlıklı hale getirdiğini kanıtladılar. Mozart’ın soneleri çalarken ineklerin daha fazla süt vermesinin bir nedeni var. Ve arka planda müzik olduğunda bitkilerin daha fazla gelişmesi de tesadüf değil. Önemli olan herhangi bir durumda bize fayda sağlayabilecek ritmi bulmaktır. Bu şekilde müziğin hayatlarımız üzerinde gerçekten olumlu bir etkisi olabilir.