Köpekler, Yüzleri Nasıl Tanır?

Köpekler, nevi şahsına münhasır hayvanlardır. İyi davranıldığında tükenmez bir dostluk ve sevgi kaynağıdırlar. Daima oyuna hazırdırlar, sizi takip eder ve yanınızda dolaşırlar. Eve geldiğinizi ilk fark eden ve genelde de sizi gördüğüne en çok sevinen yine onlardır. Beş dakikalığına gitmiş olabilirsiniz ama geri geldiğinizde sanki bir yıl ortadan kaybolmuşsunuz gibi şefkat gösterirler size.

Hassas kulakları ve oldukça iyi koku alan burunları vardır. Bunun yanında görme becerileri de çok iyidir ve bu duyuları genelde çok öne çıkmasa da özellikle hareket için çok kullanışlıdır. Ayrıca insanları tanımak için bu duyuyu kullanırlar. İşte bu yazıda bunu nasıl yaptıklarını açıklamaya çalışacağız.

“Doğru eğitildiğinde insan, köpeğin en iyi dostu olabilir.”

– Corey Ford

Biz, yüzleri nasıl tanıyoruz?

İnsanlar için yüzlerin görsel olarak tanınması, beyinde hızla ve etkili bir biçimde gerçekleşen bir süreçtir. Bu süreç sadece hızlı olduğu ya da uzun süreli bellekle bağlantılı olduğu için değil, ”yanlış bir şekilde seçici” olduğu için de dikkat çeker. Bunun yanı sıra özellikle yüz tanımaya ayrılmış bir temporal korteks mevcut.

Peki ”yanlış şekilde seçici” derken ne kast ediyoruz? Japon değilseniz ve Japon nüfusun ağırlıklı olduğu bir bölgede yaşamıyorsanız, bir Japon grubu gördüğünüzde yüz özelliklerinin birbirine çok benzediğini düşünürsünüz. Hatta gruptaki herkesi birbiriyle karıştıracağınızdan eminsinizdir. Bu durum hem Japon kadınları hem de Japon erkekleri konusunda geçerli olacaktır.

Bunu yaşamanızın nedeni, Japonların bedenleri arasında daha az fark olması değildir. Onların yüzlerini ayırt etmeye alışkın olmamanızdır. Ayrıca atalarınız için bir Japon’u diğerinden ayırt etmek o kadar önemli olmaması da büyük bir faktördür ki özel durumlar haricinde sizin için de bunun çok önemi yoktur.

Köpeklerin dünyasına girmeden önce insanlarda yüz tanımayla ilgili bir bozukluğun görülebildiğini belirtelim. Bu rahatsızlığa prosopagnozi ya da yüz körlüğü adı verilmektedir.

“Bir köpek, yüzünüze baktıktan sonra yanınıza gelmiyorsa, eve gidip vicdanınızı gözden geçirmelisiniz.”

– Woodrow Wilson

Köpekler, yüzleri nasıl tanır?

Genellikle köpekler bize aşağıdan bakar ve eğer birkaç saniye için onlara geri bakarsanız, sanki ne istediğinizi soruyor gibi başlarını sallarlar.Yüz tanıma, köpeklerin insanlara karşı gösterdiği ileri düzeydeki sosyal davranışın bir parçasıdır.

Evrim bakımından konuyu ele alırsak, insan yüzlerini tanımanın köpekler için bir tehdit karşısında büyük bir avantaj sağladığını düşünmek yanlış olmayacaktır. Onlarla ilgilenene insanların yanında onlara iyi davranmayan insanları mükemmel biçimde tanıyabilmek, köpeklerin hayatta kalmasını sağlamış ve böylece üreme şanslarını da artırmıştır.

Köpeklerde yüz tanıma konusunda çeşitli çalışmalar yapıldı. Göz hareketlerini inceleyen araştırmacılar, köpeklerin tanıdık ve yabancı yüzler ile tanıdık yüzler ve sahiplerinin yüzleri arasında ayrım yapabildiğini keşfetmiştir. Bu çalışmalar ayrıca başka köpeklerin yüzlerinin, yabancı insanların yüzlerinden daha fazla dikkatlerini çektiğini de ortaya koymuştur.

Animal Behavior’da yayınlanmış bir çalışmada araştırmacılar köpeklerin sahiplerinin yüzlerine, açık olduğunda daha çok dikkat gösterdiğini belirtmektedir.

Son olarak, MRI vasıtasıyla köpeklerde beyin aktivasyonunu analiz eden çalışmalar, beynin iki alanının yüz tanımada aktif olduğunu göstermiştir:

• Temporal korteks: Yukarıda insan beyninde sadece yüz tanımayla ilgili bir bölge olduğundan söz etmiştik. Bir MRI çalışmasına göre köpekler, nesneler yerine yüzler gösterildiğinde bu alanda daha yüksek aktivasyon göstermektedir.
• Caudate nucleus: Köpeklerde beynin bu alanı, ödüle ilgilidir. Köpeklere yüzler gösterildiğinde bu alanın etkinleştiği ve bunun sebebinin, yüz tanımayı bir ödülle ilişkilendirmeleri olduğu sanılmaktadır. i

Köpeklerin, onlara şefkat gösteren insanların yüzünü sevdiğine hiç şüphe yok. Bunu gösteren komik bir video ile yazımızı tamamlıyoruz: