Ebeveyn Yabancılaştırma Sendromu Nedir?
Bir çocuğun ebeveynlerinin boşanması veya ayrı yaşamaya başlaması genellikle çocuklar için son derece travmatik bir olaydır. Hayatlarının omurgası olarak gördükleri aileleri parçalanır ve yapabilecekleri hiçbir şey yoktur. Mutsuz, kararsız ve son derece kırılgan hissederler. Maalesef ki bazı ebeveynler eski partnerlerine zarar vermek için bu durumu suistimal ederler. Sonucu ise Ebeveyn Yabancılaştırma Sendromudur.
Ebeveynlerin bu denli bencil davranması akıl alır gibi değildir. Ne yazık ki eski partnere karşı nefret ve gücenme duyguları bazen çocuklarına karşı hissettiklerinden daha güçlüdür. Birçok ebeveyn çocuklarına verdikleri zararın farkında bile değildir. Onlar için kendi ızdırapları çocuklarınınkinden daha önemlidir.
Çocuğa annesinin veya babasının onu görmek istemediği söylenir. Çocuğa yalan söyleyerek diğer ebeveyne karşı saygısını yitirmesini sağlamaya çalışılır. Çocuktaki psikolojik sonucu problematik olabilir. Ebeveyn yabancılaştırmanın mağduru olan ebeveyne karşı patolojik bir nefret yaratabilir.
Ebeveyn Yabancılaştırma Sendromu nedir?
Ebeveyn yabancılaştırma sendromu bir çeşit psikolojik çocuk istismarıdır. Çocukların hassas zihinlerinin manipülasyonudur ve diğer ebeveyn hakkındaki algısını değiştirme amacı güder.
Bu tip bir istismar bir ebeveynden veya her iki ebeveynden de gelebilir. Uzaklaştıran ebeveyn, çocuk diğer ebeveyn hakkında duygu ifade ettiğinde onu alaya almaktan çekinmez. Birçoğu, aşağılamayı güçlendirmek için aile çevresini bile kullanabilir. Akrabalar ve dostlar bu tip bir suistimalin suç ortakları olabilir.
“Sorunlu insanları düzeltmek yerine, güçlü çocuklar yetiştirmek daha kolaydır.”
– Frederick Douglass
Ebeveyn kendini kurban yerine koymak için boşanma nedenlerinin detaylarına da girecektir. Umut edilen şey çocuğun bu ebeveyn için üzülerek diğerini suçlamasıdır. Bu tamamen intikamdan ibarettir. Fakat trajik olan aralarında en çok acı çekenin çocuk olmasıdır. Gerçek kurban çocuktur ve bu tip zehirli davranışlarla başetmek zorunda kalmamalılardır aslında.
Bir ebeveynin bu şekilde davranmasına ne sebep olur?
Bir boşanma durumunda yapılacak doğru şey çok önemli unsurların ayırt edilmesidir. Kötü bir partner olmak demek kötü bir ebeveyn olmak anlamına gelmez, bu durum aile içi şiddet vakalarında geçerli değildir elbette. Şu anda eski partner olan birisi tarafından suistimale uğramış olmanın, aynı şeyin gelecekte çocuklarının da başına gelebileceği korkusunu yaşatması son derece mantıklıdır.
Diğer durumlarda, bir ebeveyni çocuğunu görmekten mahrum bırakmak, ayrılık veya boşanmanın iyi gitmediğine işarettir. Bencillik ve ciddi bir özgüven eksikliği baş gösterir. Bu durum bir de hassasiyet ve empati eksikliğiyle birleştiğinde çocuklar için son derece zarar vericidir.
Yabancılaştırılan ebeveynde bir tip kişilik bozukluğu da oluşabilir. Bu tip durumlarda en sık karşılaşılanı narsisizim ve Borderline Kişilik Bozukluğudur.
Bu tip bir davranışa maruz kalıyorsam veya gözlemliyorsam ne yapabilirim?
Eğer bir kişi bu tip bir çocuk istismarıyla mahkeme önünde suçlanıyorsa velayet haklarını etkileyebilir. Ebeveyni tehdit etmeden veya çocuk koruma hizmetlerine haber vermeden önce onlarla konuşmayı deneyin. Davranışlarının hiç de uygun olmadığını onlara göstermeye çalışın. Bu işten en çok zararla çıkacak kişinin çocuk olduğunu anlamaları gerekir.
Bu çıkarcı tavırları devam ederse, yapılacak şeye karar vermek bir hakime düşer. Çocuklar bir ebeveyn tarafından diğerine karşı yaratılan nefretten ötürü, ebeveynlerden biriyle yaşamak istemeyebilir. Ebeveyn yabancılaştırma sendromu genellikle bir çeşit psikolojik bakım gerektiren karmaşık bir sorundur.
Ebeveyn yabancılaştırma sendromu çocuklar üzerinde son derece yıkıcı olabilir. Anksiyete ve korku ilişkilerini ciddi bir biçimde etkileyebilir ve duygusal gelişimlerini engelleyebilir.
Diğer ebeveyne karşı pozitif duygular ifade ettiğinde kendisiyle dalga geçildiğini hissetmesi de özgüvenlerini etkileyebilir. Birçoğu bu travmaları yetişkinliğe taşıyarak etkilenen ebeveyn ile kendisi arasında tamir edilemez bir boşluk yaratabilir.
Özetlemek gerekirse, ebeveyn yabancılaştırma sendromu hafife alınacak bir şey değildir. Bir ayrılık veya boşanma, hayatlarının bir döneminde bir ilişkiye başlama kararı vermiş insanlar tarafından psikolojik bir savaş haline gelmemelidir. Şüphesiz ki çocukların kapsamaması ve onlara daha da fazla zarar vermemesi gerekir.