İş Psikolojisi Yararları ve Kullanımları

İş psikolojisi, işyerinde bireysel ve kolektif davranışların incelenmesinden sorumludur. Bu yazıda konu hakkında daha fazla bilgi edinin.

Yazan ve doğrulayan psikolog Andrés Navarro Romance.

Son Güncelleme: 12 Aralık, 2019

İş dünyasında, çalışma ortamını ve içinde rol oynayan tüm farklı faktörleri A’dan Z’ye tanımak önemlidir. Bu nedenle, hem çalışma ekiplerinin yeteneklerinin hem de ortaya çıkabilecek olası sorunların farkında olmak çok önemlidir. Bu ve diğer konular iş psikolojisi ile ele alınmaktadır. Bu, işyerinde insan davranışını incelemeye odaklanan bir psikoloji dalıdır.

Bu psikoloji alanı, iş görevlerinin gelişiminde etkili olabilecek tüm faktörlerde uzmanlaşmıştır. Bu, bireysel düzeyde veya grup düzeyinde olabilir. Amacı, çalışanların performansını artırmak için olası tüm sonuçları doğru şekilde tanımlamaktır. Haydi daha yakından inceleyelim.

İş Psikolojisinin Kökenleri

İş psikolojisinin ilk tanımı endüstriyel psikoloji adı altında ortaya çıktı. Bu alan, çoğunlukla 16. yüzyılın sonunda Avrupa’da bilimsel çalışmalarla ilgilenmiştir.

Aslında, bu çalışma alanının nasıl başladığına ilişkin tüm detayları 1575 yılında Juan Huarte San Juan tarafından yayınlanan, Bilim Ustalıkların İncelenmesi kitabında bulabilirsiniz. Uzmanlar bunu, iş psikolojisiyle etkili bir şekilde ilgilenen ilk çalışma olarak görüyorlar.

Birkaç yüzyıl sonra, II. Dünya Savaşı ve dünyaya yayılan finansal kriz, iş psikolojisine dair yeni bir ilgi uyandırdı. Asıl sebep, birçok şirketin bu dünyayı değiştiren olaylardan sonra açık bir toparlanma ihtiyacının olmasıydı. Bu hem ekonomik hem de organizasyonel düzeyde yaşanan sonuçlardan kaynaklanıyordu.

Silahlı Kuvvetleri örnek olarak alalım. Savaş sırasında, teknolojik düzeyde gelişmiş görevler yaratabilecek eğitim kamplarında yeni işe alımlara büyük ihtiyaç vardı. Bu akılda tutularak, bütün bu insanlara özel görevler verildi.

Savaş sonrası

Ancak, savaş sona erdiğinde, eski askerlerin tümü başka iş türlerine geri dönmek zorunda kaldı. Rehabilitasyon ile ilgili problemler artan psikolojik sıkıntı ve yüksek işsizlik oranına neden oldu.

Bu emek krizini çözmek için, o yıllarda yapılan araştırmalar, endüstriyel psikoloji kavramının bugün bildiğimiz haliyle iş psikolojisi alanına dönüşmesine yardımcı olmuştur. Bunun nedeni, araştırma ve uygulamalarının sadece sınai olanlara değil, çalışma ortamının tüm alanlarına yayılmış olmasıdır.

Özel bir değişiklik, Endüstriyel Psikoloji uygulamalarının, çalışanların davranışlarını bireysel bir düzeyde analiz etmekten, davranışlarını gruplar halinde incelemeye geçmesidir. Bu tür bir grup çalışmasını etkili bir şekilde yürütebileceğiniz yer bir şirket ortamıdır.

İş Psikolojisi ve İnsan Kaynakları Arasındaki Farklılıklar

İş psikolojisi alanı, herhangi bir şirketteki İnsan Kaynakları yönetimi ile karıştırılmamalıdır. İlki bir psikoloji dalıdır ve onu uygulamak için yeterli bir eğitime ihtiyacınız olacaktır.

İş psikolojisinin İnsan Kaynakları ile ilgili çalışmaları içerebileceği doğrudur. Bununla birlikte, motivasyon, stres veya kültür gibi faktörlerle de ilgilenir.

İnsan Kaynakları departmanında çalışmak için psikoloji eğitimi almak kesinlikle gerekli değildir. Orada çalışırken, esas olarak bütçelerin, personel maliyetlerinin, sözleşmelerin veya yasal konuların hazırlanması ve analizi ile ilgileniyor olacaksınız. Bu nedenle, ihtiyaç duyduğunuz bilgi, psikolojinin kendisinden ziyade ekonomi ve hukukla ilgilidir.

İş Psikolojisi İşlevleri

Bununla birlikte, iş psikolojisi bir şirketin yapısında birçok işlevi yerine getirebilir. Bu görevleri daha ayrıntılı şekilde göstermek için, onları aşağıdaki alanlara ayıracağız:

• Personel oryantasyonu. Bu, psikolojinin bu dalındaki en önemli alan olabilir. Temel hedefleri, çalışma ekiplerinin görevlerini planlamak ve hedeflerini açıkça tanımlamaktır.
• Personel gelişimi. İş psikolojisinin bir diğer amacı, çalışanların eğitimleriyle ilgili ihtiyaçlarını tanımaktır. Buna ek olarak, şirket çalışanlarının işlerini uygun şekilde yürütmek için gerekli tüm bilgileri edinmeleri adına en iyi çözümleri uygulamanız gerekecektir. Ayrıca, pozisyonlarında ilerlemelerine ve yeni beceriler geliştirmelerine yardımcı olacak.
• Pazarlama. Bu alan anketler düzenlemekten ve grup dinamikleri ile çalışmaktan oluşmaktadır. Buna ek olarak, ürün veya şirket imajı ve potansiyel tüketiciler tarafından kabullenme düzeyi konusunda araştırma yapar.
• Yönetim. Son olarak, iş psikolojisi, şirketin politikalarına ilişkin yönetim ve idari görevlerle ilgilenir. Bunlar, personel yönetimi ve her pozisyonda yer alan sorumlulukların tanımını içerir. Bu psikoloji dalı özellikle, şirketlerin farklı çalışma ekiplerini bir şirket içinde etkin bir şekilde yönetmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.