Vipassana Meditasyonu: Zihinsel Arınma Tekniği

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater.

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Vipassana meditasyonu ıstırabın nihai nedenlerini ortadan kaldırmaya ve tam bir özgürleşmeden kaynaklanan gerçek mutluluğu elde etmeye yardımcı olabilecek güçlü bir uygulamadır.

Bu Hindistan’daki en eski meditasyon tekniklerinden bir tanesidir. Kişinin kendisini gözlemlemesine ve derin bir şekilde düşünmesine dayanan bir yoldur. Vipassana, bizleri etkileyen o büyük soruların cevaplarını bulmak için kendi zihnimizi kullanmayı içerir. Bu sorulardan bazıları şunlardır: Ben kimim? Kendimi nasıl ıstırabımdan kurtarabilirim? Dünya ile ilişkim nedir?

Kendi yaşamlarını diğerlerini meditasyon pratiğinde yönlendirmeye adamış kişiler genellikle öğrencilerine aynı sözleri tekrar eder: “Gitmen gereken yere ulaşmak için nerede olduğunu algılamalısın”. Bu, kesinlikle üzerinde düşünmemiz gereken bir şeydir.

Telaşlı modern dünyamızda, tabaklarına bin bir tane proje, arzu ve hedef koyan pek çok insan vardır. Hatta, aslında bunu hepimiz yaparız. Her birimiz, yakın geleceğimiz için büyük hedefler belirleriz.

Ancak, bu hedeflere ulaşmadan önce, nerede başladığımızı hatırlamalıyız. Olayları net ve objektif bir biçimde görmeliyiz. Bizi neyin çevrelediğini bilmeliyiz. Ayrıca, bir şekilde, bu hedeflerin nihayetinde bize acı çektirebileceğini de bilmeliyiz.

 Vipassana Meditasyonunu Uygulamak

İnsanlar, kendilerine üzüntülerine kapılma iznini vermemek gibi kötü bir alışkanlığa sahiptir. Çoğu zaman, bir şeyler bizi rahatsız edemeden önce koşar ve o şeyleri düzeltiriz. Görmezden gelme sanatında hepimiz uzmanız. Görmezden gelişimizin bizleri tökezlettiğini ve bazen kendi eylemlerimiz dolayısıyla ortaya çıkan derin bir çukura düşmemize neden olduğunu görmezden geliriz. Bu derin çukur, nefret ve öfke gibi birbirleri ile çelişen duygularımız ile doludur. Bunlar bizi hapseder ve harekete geçmemizi engellerler. Peki, nasıl kendimizi özgür bırakabiliriz?

Budist meditasyon bize yardımcı olabilecek iki şeyi bize gösterir: Samatha ve Vipassana. Bu yazımızda ikincisine derinden bakacağız, ancak Samatha pratiği yapmanın da temel olduğunu açıklığa kavuşturmak yararlı olacaktır. Eğer duygularımız ile temasa geçemezsek gerçek Vipassana’ya ulaşamayız. Bu, kişisel gelişim için mükemmel bir uygulamadır.

Bundan dolayı, ancak zihnimiz huzur içerisinde olduğunda çok daha fazla şeyi algılayabiliriz. Daha fazla benlik saygısı sahibi olacağız. Bu da hedeflerimize ulaşmamıza yardımcı olacak ve nihayetinde bazen bizleri yöneten bu gizemlerin yanıtlarını da ortaya çıkaracaktır.

Vipassana Meditasyonu Nedir?

Meditasyon hakkında çok fazla şey bilmeyen insanlar şüphesiz ki tüm meditasyonların aynı olduğunu düşünecektir. Herhangi bir acemi için meditasyon sadece insanların belirli bir pozisyonda oturup gözlerini kapattığı ve zihinlerini gevşettikleri bir egzersizdir. Vipassana meditasyonu yapanlar ise bunun diğer uygulamalardan farklılaştırılması gerektiğini belirtmektedir.

• Uzmanlar bu meditasyonun 2500 yıldan daha eski olduğunu söylemektedir. Dahası, Hindistan’da ortaya çıktığını belirten metinler de bulunmaktadır.
• Buna ek olarak, Vipassana içgörü anlamına gelmektedir. Bu, keşfetme ve objeleri olduğu gibi görebilme becerisidir.
• Esasen, bu şey bizlerin bir şeyleri anlamasına olanak tanıyan ve bu şekilde yanlış anlama ya da yanlış inançları ortadan kaldırmamızı sağlayan o dürtüdür.
• Vipassana meditasyonunun prensiplerinden bir tanesi, yaşamın pek çok katmana sahip olmasıdır. Sadece meditasyon yapmayı öğrendiğimizde gözlerimizi bu katmanları tam bir netlik ile görmek üzere eğitebiliriz.

Vipassana Meditasyonu Nasıl Yapılır

Vipassana meditasyonu çok özel bir tutum gerektirir. Meditasyon hakkında bize söylenen, ya da bizim inandığımız her şeyi bir kenara bırakmamız gerekir. Bu konuda sahip olabileceğimiz tüm önyargı ve klişeleri ortadan kaldırmamız gerekir.

Bu odağımızı arındırmanın bir yoludur, öğreneceğimiz ve deneyimleyeceğimiz her şeye karşı hiç olmadığımız kadar açık olabileceğimiz o tabula rasa durumuna ulaşmanın bir yöntemidir. Zihnin son derece aldatıcı olduğunu unutamayız. Bazen, etrafımızdaki her şeye karşı daha açık olmamızı zor hale getiren karmaşık bir fikirler, algılar ve inançlar döngüsünde hapsolup kalırız. Ancak, Vipassana meditasyonu açıklık talep eder.

• İşaret ettiğimiz üzere, bu pratikte nefes almayı zihinsel odaklanma ile birleştiririz. Bundan dolayı nefes alırken her bir hissin farkında olmamız gerekir.
• Ayrıca, çok spesifik bir şeye odaklanmalıyız (bazı insanlar bir muma ya da diğer herhangi bir objeye bakarlar). Bu şekilde, zihnimizin nasıl da dolaştığının ve uzaklaştığının farkına varabiliriz ve algımızı ve dikkatimizi eğitebiliriz.
• Benzer şekilde, nefes alırken ve nefes verirken, vücutlarımızın deneyimlediği hislerin de farkında olmalıyız. Bu, vücudumuzu taramak ve algılayabileceğimiz her şeyi görmek gibidir.

Zihinsel Kısım

Bu fiziksel yolculuktan geçtikten sonra zihnimiz ve düşüncelerimiz üzerine odaklanmamız gerekir. Bunu yapmak için spesifik bir soru üzerine odaklanabilir ya da harici bir olayı gözlemleyebiliriz. İçeride olanı gözlemlememiz gerekir. Ayrıca korkularımızı, fikirlerimizi, düşüncelerimizi ve inançlarımızı da temizlemeliyiz. Bunların gitmesine izin vermeli ve zihnimizi rahatlatmalıyız.

Sonuç Olarak

Vipassana meditasyonu pek çok avantaja sahiptir. En temel meditasyon türleri ile paylaştığı şeylere ek olarak, olayları farklı şekillerde görmemizi de sağlar. Ayrıca, bilincimizin değişmesine de neden olur. Vipassana bizlere olayları gerçekte oldukları gibi görme imkanı verir.

Vipassana meditasyonunun yanı sıra Vipassana içgörüsü de vardır, buna sadece en gelişmiş öğrenciler erişebilir. Bu pratiğe ilgi duyan kişiler zihnin bilgisi ve beden ile ilişkisi üzerinde biraz daha derinlemesine araştırmalar yapma eğilimindedir. Bu, içgörünün on altı aşaması olarak bilinir. Bu teorik eksenler zihinsel ve fiziksel durumlar arasındaki neden-sonuç ilişkisinden zihnin kirliliklerine kadar uzanır.

Vipassana meditasyonu, zihinsel durumlarımız ile nasıl daha olumlu bir şekilde bağlantı kurabileceğimizi öğrenmemize yardımcı olabilecek, kesinlikle harika olan bir uygulamadır.