Üç Siyasi Propaganda Taktiği

Siyasi propaganda 20. yüzyılın son on yıllarında artık kullanılmamaya başlamış olsa da, etkileri bugün hala fark edilebiliyor. Günümüzde sosyal medya ve diğer platformlar nedeniyle bu kavram ikna ya da reklam olarak kamufle edilmektedir.

Siyasi propaganda nedir?

Siyasi propaganda, sosyal ve siyasi sistemlerin bir parçasını oluşturan bir iletişim türüdür. Bu kavram tarih boyunca çok çalışılmıştır. Siyasi propaganda kavramını anlayabilmek için üç temel kriteri açıklamamız gerekir:

• İçerik: Propaganda içeriği politik olmalıdır. Mesaj ilk başta politik değilmiş gibi görünebilir, ancak biraz daha inceledikten sonra politika ile arasında bir ilişki buluruz.
• Verilen mesaj üzerinde kontrol: Burada önemli bir faktör, mesajı veren kişi ya da kurumun mesaj üzerindeki kontrolün %100’üne sahip olmasıdır. Bu, yapım aşamalarında ve yayında geçerlidir.
• Amaç: Mesajın amacı, mesajı veren kişi ya da kurumun çıkarlarını ve fikirlerini teşvik etmektir. Bu arada, mesaj aynı zamanda önceden belirlenmiş bir hedefle izleyiciden belirli bir yanıt almayı da amaçlar.

Bu yazıda, siyasi propagandada kullanılan bazı teknikleri tartışacağız.

Siyasi propaganda ve etiketleme teknikleri

Bu teknikler, ana kaynak olarak bir çeşit etiketleme kullanır. Buradaki fikir, mesajı olumlu veya olumsuz yönlerle ilişkilendirmek için duygusal veya kavramsal rezonansa sahip belirli terimleri kullanmaktır. Bu tekniği siyasi propagandada uygulamanın birçok yolu vardır:

• Negatif etiketlerin kullanımı: Bu negatif etiketi destekleyecek yeterli bilgi olmamasına rağmen, bir şey negatif olarak etiketlenir. Açık bir örnek, bir grup insanı sırf farklı fikirleri temsil ettikleri için “kötü” olarak adlandırmaktır.
• Asimetrik tanım: İzleyiciye gerçeklikten sapan bir mesaj vermek için bazı kelimelerin belirsizliğinden yararlanılır. Buna bir örnek, politikacıların savaşın amacının barışı sağlamak olduğunu söylemesidir. Sıradan bir vatandaş ve bir yönetim organı barışı aynı şekilde tanımlamaz.
• Yankılanan genelleme: Büyük bir duygusal yük taşıyan belirsiz ifadeler kullanılır. Örneğin, bir adayın bir ülkeye “büyük değişim” getirme sözü vermesi.

İlişkilendirme teknikleri

Bu stratejiler, alıcıların belirli bir olumlu veya olumsuz kavramın özelliklerini, başlangıçta izleyici için tarafsız olan başka bir kavramla ilişkilendirmesini sağlamak için kullanılır.

• Sıralama: Bağımsız fikirleri bir araya getirerek ilişkilendirmek. Bu, iki fikri dolaylı olarak ilişkilendirmeden bile çalışır. Örneğin, “X kişisi güvenilirdir ve Y kişisi her Perşembe X kişisiyle golf oynar.” Buradaki fikir, X kişisini Y kişisi kadar güvenilir göstermektir.
• Erdemli sözler: İzleyicide olumlu duygular yaratan belirli kelimeler kullanmak. Bunun bir örneği konuşmalarda “özgürlük”, “güvenlik” ve “hakikat” gibi kelimeler kullanmaktır.
• Sıradan insanlar: İnsanların günlük yaşamlarıyla, gelenekleriyle ve dilleriyle özdeşleşen ve onlara aidiyet duygusu hissettiren görseller kullanmak. Örneğin, siyasi reklamlarda genç, orta sınıf çiftlerin resimlerinin kullanılması.

Kaynak güvenilirliğine dayalı teknikler

Bu tekniklerin temel amacı, bir fikri veya mesajı doğrulamak için güvenilir bir kaynağa başvurmaktır. Buna bazı örnekler:

• Gizli kaynaklardan anlam çıkarma: Belirli kişilere atıfta bulunmadan, uzmanların bir mesajın arkasında durduğunu söyleyerek, kimliği hiçbir zaman açıklanmayan ve genel olarak her zaman konuşulan kaynakları kullanmak. Bu, bir mesajın gerçekliğini kanıtlamaktan kaçınmak için anonimlik kullanır. Buna bir örnek, “Kaynaklar X partisinin yasadışı olarak finanse edildiğini doğrulamaktadır” benzeri bir mesaj olabilir.
• Bilge insanlar yanılıyor olamazlar: Prestijli insanlardan, bir fikri veya mesajı doğrulayan alıntılar yapmak. Örneğin, “X kişi bunu söyledi… ve bu kişi söylediyse kimse görmezden gelemez.”
• Kaynağı karalamak: Bir fikri yalnızca kaynağına saldırarak gözden düşürmek. Bunun açık bir örneği, mesajını parçalamak için birine yalancı demektir. Felsefi çevrelerde buna ad hominem saldırısı denir.

Sonuç olarak

Bu makalede birkaç siyasi propaganda taktiğine değindik. Ancak, kullanılan çok daha fazla taktik vardır. Siyasi propagandadan etkilenmediğimizi düşünmek saflık olur. Bu nedenle, siyasi güçler tarafından ikna edilmekten kaçınmak için tekniklerini bilmek önemlidir.