Modern Sanat Türleri

Son dönemlerde yaşadığımız çok ciddi kültürel değişimlerle birlikte modern sanatlar adını verdiğimiz bir dizi yeni sanat türünün ortaya çıktığına şahit oluyoruz. Bu yeni sanat dallarını bilmek ve bunlarla ilgilenmek, modern çağın önemli gereksinimleri arasında bulunmaktadır. Çünkü bir taraftan dışarıdan bakan insanlar sanatsal ifadelerdeki değişimi gözlemleme şansı yakalarken, diğer taraftan yapımcılar için bu yenilikler yaratıcılığın yeni boyutlarını keşfetmek için yeni fırsatlar ve yollar sunmaktadır.

Sanat, kendimizi tanımak, ifade etmek ve yenilemek için sahip olduğumuz önemli kaynaklardan biridir. Sanatın kişisel mutluluk ve sağlık konusunda son derece yüksek bir potansiyel sunduğuna dair pek çok çalışma bulunmaktadır. İdeal şartlarda her birimizin sanatsal yaratıcılık için yaşantılarımızda mutlaka bir yer ayırmamız gerekmektedir.

Sanat söz konusu olduğunda önemli olan şey sonuç değil, sanatın kendisidir. Herkesin büyük birer sanatçı olamayacağı açık bir gerçektir. Elbette herkes sergilenecek kadar kıymetli eserler üretemez ya da eserleri çok büyük topluluklar tarafından bilinmez. Bu bağlamda önemli olan şey, ister klasik sanat türlerinde olsun isterse modern sanat dünyasının içindeki bir dalda olsun kendimizi ifade etmek için bir alan bulmamızdır.

“Sanat, rahatsızı rahatlatmalı, rahatı da rahatsız etmelidir.”

– Banksy

Klasik Sanatlar

Klasik sanatlar, antik çağlardan itibaren ortaya çıkmış ve geleneksel olarak tarih boyunca hem insanlığa hem de toplumlara eşlik etmiştir.

Bu sanat türlerinin hemen hemen tamamının çok uzun bir geçmişe sahip olduğunu ve neredeyse insanın varoluşuyla eş zamanlı bir  tarihe sahip olduklarını söyleyebiliriz. İlk zamanlarda daha çok büyü ile yakından ilişkilendirilen sanat, daha sonraları kendi alanında başlı başına bir disiplin haline dönüşmüştür.

Klasik sanatın altı dalı şu şekildedir:

• Resim. İnsanlık tarihinde ilk ortaya çıkan sanat belki de resimdir. Temel olarak bir gerçeği, çizimler ve / veya renklerle katı bir zemin ya da destek üzerinde grafiksel olarak temsil etme mantığı çerçevesinde gelişmiştir.
• Heykel. Antik bir sanat türü olan heykel, gerek somut gerekse soyut olarak hayatı temsil eden figürleri çeşitli materyalleri şekillendirerek ifade etmektedir.
• Müzik. Tarihin erken dönemlerinde doğanın sesleri taklit edilerek ortaya çıktığı düşünülmektedir. Müziğin, esas olarak son derece özel bir törensel amacı bulunmaktadır. Birbiriyle uyumlu seslerin bir araya gelerek ses ya da herhangi bir enstrüman yardımıyla üretilir.
• Dans. Bu sanat türünün de çıkış noktası törensel temellere dayanmaktadır. Müzikten farklı olarak ifade aracı vücudun kendisidir. Dansta insan bedeni ritmik müzik ile uyumlu bir hareket sunar. Başlangıçta tiyatro müziğin bir parçası olarak görülse de, daha sonraları bağımsız bir sanat türüne dönüşmüştür.
• Mimari. Estetik bir çerçevede çeşitli yapıların inşa edilmesidir. Mimarinin de en eski sanat türleri arasında olduğunun altını çizmemiz gerekir. Bunun en büyük kanıtı, binlerce yıllık tarihe sahip sanat değeri oldukça yüksek anıtsal yapıların bulunmasıdır.
• Edebiyat. Kısmen daha sonraki dönemlere ait bir sanat türüdür. Başlangıçta sözlü anlatım şeklinde ortaya çıksa da zamanla yazılı forma doğru geçiş yapmıştır.

Öte yandan sinema, yedinci sanat olarak kabul edilmektedir. Henüz 20. yüzyılda ortaya çıkan sinema, diğer tüm sanat dallarını bir şekilde bir araya getirmiştir. Aslında sinemanın modern sanatların öncüsü olduğu da söylenebilir.

Modern Sanatlar

Şehir yaşantısı, teknoloji ve insanların yeni yaklaşım biçimleri yaşadığımız ortamı ve bakış açılarımızı kaçınılmaz bir biçimde değiştirmektedir. Bu bağlamda ortaya çıkan modern sanat türlerinin birkaç örneği şunlardır:

• Fotoğrafçılık. Fotoğrafçılık, en popüler modern sanatlar arasında yer almaktadır. Bu sanat türünü, fotoğraf makinası ya da kamera olarak adlandırılan bir aygıt yardımıyla ışığı da kullanarak resmin modern olarak yorumlanması şeklinde tanımlamak mümkündür.
• Sirk. Sirklerde sergilenen hünerler ve bu tür gösterilerin binlerce farklı türünün ortaya çıkması, sirki başlı başına bir sanat haline dönüştürmüştür. Performans sanatları içinde yer alan sirk, tiyatro, müzik ve dansın bir karışımı niteliği taşımaktadır.
• Gastronomi. Yemek yapmak, inanılmaz derecede karmaşık olabilen bir uğraştır. Bu aktivite aynı zamanda, kişisel ve sosyal ifadenin bir türü olarak ön plana çıkmaktadır.
• Karikatür. Resim, edebiyat ve sinemayı bir araya getiren bu yeni sanat türü, kitap ve dergilerin yaygınlaşmasıyla ortaya çıkmıştır. Bu türün bir alt dalı olan çizgi roman, gün geçtikçe daha fazla ilgi görmeye başlamıştır.
• Modern plastik sanatlar. Modern sanat dalları içinde plastik sanat alanında kendine yer edinmiş çeşitli türler bulunmaktadır. Dijital sanatlar, graffiti, modern medya, multimedya, interaktif ve elektronik sanatlar ile resim ve heykelin modern bakış açısıyla yapılan yorumları bu alanın birer örneği olarak görülmektedir.

Modern sanatlar, dünyayı algılama, hissetme ve ifade etme yöntemlerimizde meydana gelen ciddi değişimlere bir yanıt olarak gelişmektedir. Her ne kadar klasik sanatlar gibi bir geleneğe sahip olmasalar da, onlar kadar geçerli olduklarının altını çizmemiz gerekir.