Derinlemesine Düşünülmesi Gereken 5 Lao-Tze Sözü
Lao-Tze “yaşlı usta” anlamına gelen Çince bir kelimedir. Ayrıca, muhtemelen 7. yüzyılda yaşamış, bir filozof ve düşünürün adıdır. “Tao Te Ching”i yazarak itibar kazanmıştır, ancak aynı zamanda da gizemli bir şahsiyetti. Aslında, birçok insan bu kişinin gerçekten var olup olmadığı konusunda şüphelidir.
Kesin olarak bildiğimiz şey şudur, “Lao-Tze” adı ile entelektüel bir miras günümüze kadar gelmiştir. Bir veya birçok kişi olması fark etmez. Önemli olan, şu an aradan geçen yüzlerce yıl olmasına rağmen bile verdiği derslerin bize ulaşabilmesidir.
İyi sözlerle, başarabilirsiniz; ancak harika biri olmak için, iyi işler gereklidir.
– Lao Tze
Lao Tze’ye bir bilgelik mirası açısından kredi vermeliyiz. Düşünceleri, doğu kültürünün pek çok temel ilkesini yansıtmaktadır. İyi bir muhakeme, basitlik ve sükunet açısından başvurulacak bir kaynaktır. Bunlar zekayı ve ölçülülüğü artırırlar. Bu yazımızda onun 5 harika sözünü ve özdeyişini paylaşacağız.
1. Lao Tze’nin gözünde mutluluk
Lao-Tze mutluluk üzerine düşünmüştür. Onun bakış açısından, tüketim çağından yüzyıllar önce, doğu felsefesi mutluluğu sahip olunan şeylerden ayırmıştır. Konuyla ilgili zamanı bilinmeyen bir alıntıda: “küçük şeylerle mutlu olamayan birisi, çoklukla da mutlu olamaz.” demektedir.
Bu söz, mutluluğu, sahip olunan şeylerin önemli olmadığı düşüncesi çerçevesine yerleştirir. Az şeye sahip olmak, mutsuzluk demek değildir. Çok şeye sahip olmak da mutluluğa eşit değildir. Sahip olunan şeylerle, eşyalarla ilgisi olmayan şeylerle refaha kavuşuruz. Mutluluk ve mutsuzluk varlıkta bulunur, bizi çevreleyen şeylerde değil.
2. Katılık ve esneklik
Birçok kişi katı ve sert olmak konusunda bunların harika erdemler olduğunu söylemektedir. Ancak, bu bakış açısı yaşıyor olmanın mantığını unutuyor olabilir. Yaşamın olduğu yerde, değişim vardır. Değişim de adaptasyona ihtiyaç duyar. Yaşam, çelik gibi olmak yerine su gibi akmamızı gerektirir.
Lao-Tze bize bu konuyla ilgili bir başka harika düşünce bırakmıştır: “Hayatta, insan esnektir ve gelişir. Ölüm anında sert ve değişmezdir. Güneşteki bitkiler esnek ve liflidir ancak kuru ve kırılgan görünürler. İşte bu nedenle esneklik ve bükülebilirlik yaşamla ilişkilendirilir, sertlik ve değişmezlik ise ölümle baş başa gider.”
3. Sevmek ve sevilmek
Hümanist doktrin ortaya çıkmadan ve popülerleşmeden çok önce, Lao-Tze sevginin bir güç olduğu bakış açısını yansıtmıştı. Sevmenin ve sevilenlerin arasındaki derin farkı şöyle vurguladı: “Derin biçimde sevilmek, size güç verirken, derinden seven biri olmak size cesaret verir”.
Güç ile cesaret arasında ince fakat önemli bir fark vardır. Gücü, bir şeyler yapmak için fiziksel veya öznel yetenek olarak tanımlayabiliriz. Cesaret ise, cesaretli olmayı ve bir şeyi yapma seçeneğini ifade eder. Güç, yapabiliyor olmaktır, cesaret ise, istemektir. Bu kavramlar arasında tamamen duygusal bir dizi fark vardır. İstemek yapabilmeye götürürken, bunun tam tersi pek de doğru değildir.
4. Arzu ve hayal kırıklığı
Asyalılar arzuyu kesinlikle reddederler. Onu gereksiz bir acı kaynağı olarak görürler. Onların felsefesi, arzuladığınız şeyleri ararken sahip olduğunuz şeylerden vazgeçebilme yeteneğine odaklanmaktadır. Lao-Tze bu felsefeye uygun olarak şu kelimeleri söylemektedir:
“Arzu etmeyen kimse hayal kırıklığına uğramaz. Hayal kırıklığına olmadığı için birisi de mahvolmaz. Gerçekten akıllı bir adam, her şey olurken durgunluk içinde bekler. Arzu herhangi bir şeyi emretmez. Bu şekilde barış ve uyum yerini alır ve dünya doğal yolunu izler.”
Batılılar için bu fikir neredeyse absürd gözükmektedir. Batı toplumlarında, hırs bir büyüme ve ilerleme kaynağıdır. Bununla birlikte, şu andaki gerçeklik bize arzunun, asla tatmin edilemeyecek bir dipsiz çukur olabileceğini göstermektedir.
5. Savaşmak veya geri çekilmek
Doğu, dövüş sanatlarının evidir. Paradoksal olarak, dövüş sanatlarının çoğunluğu uygulayıcılara mümkün olduğunca savaştan kaçınmalarını öğretir. Savaşın sağladığı en büyük bilgelik, kesinlikle savaşı önlemek için elinden geleni yapmamız gerektiği şeklindedir. Lao-Tze’nin felsefesi bu fikri şu sözlerle doğrulamaktadır: “Strateji kitabı şöyle der: kavgaya teşvik etmeyin, kabul edin; bir metre geri çekilmek bir santimetre ilerlemekten daha iyidir.” demiştir.
Lao-Tze’nin düşüncesi şüphesiz dünyaya harika bir bilgelik armağanıdır. Sadece yaşama sanatı için bir rehber olmakla kalmaz, aynı zamanda çıkardığı dersleri paylaşmak için şiir dilini kullanır. Binlerce yıldır yaşayan bu karakterden öğrenecek daha çok şeyimiz var, hem de şu an her zamankinden daha canlı görünüyor.