Dan Gilbert'a Göre Mutluluğun Tarifi

Dan Gilbert Harvard Üniversitesinden bir psikolog, yazar ve profesördür. 30’dan fazla dile çevrilmiş olan Stumbling on Happiness kitabını yazması ile ünlüdür. Ayrıca, birçok konuşması ve konferansında mutlululuğun tarifi denen şeyi bulduğunu iddia ettiği için de tanınır.

İlk bakışta Gilbert’ın beyanları sığ görünebilir. “Mutluluğun tarifi” olayı daha çok bir kişisel gelişim entrikası gibi görünüyor. Ancak Gilbert titiz bir psikolog. Mutluluğun tarifi olduğuna, ancak buna ulaşmak için bir kısa yol olmadığına inanıyor.

Dan Gilbert ilk görevin sizi neyin mutlu ettiğini bilmeniz gerektiğini söylüyor. Ayrıca her zaman mutlu olamayacağınızı ve olmamanız da gerektiğini belirtiyor. Eğer durum bu olsaydı ne zaman mutlu olup ne zaman olmadığınızı bilemezdiniz. Gilbert bunu hep aynı yöne işaret eden bir pusulaya benzetiyor. Bu pusulanın da değişmesi gerekiyor.

“Beyin ve göz arasında beynin gözün gördüğü şeylere inanmayı kabul ettiği bir sözleşme olabilir, ancak bunun karşılığında göz de beynin istediği şeyi aramayı kabul etmiştir.”

– Dan Gilbert

Mutluluğun Arkasında Yatan Bilim

Dan Gilbert mutlu olmanın insanların düşündüğünden daha kolay olduğunu belirtiyor. Mutluluk bir yerde gizli değil, ya da bulunmayı bekleyen bir hazine değil. Belli hedeflere ulaşmanın ya da iyi şansın getirdiği bir doğal sonuç da değil.

Gilbert sentetik mutluluk ile doğal mutluluk arasında bir ayrım yapıyor. Sentetik mutluluk kendinizi hazırladığınız bir şeye ulaştığınızda gerçekleşir; bu bir iş, evlenmek, seyahat etmek, bir yarışmada birinci olmak, bir “beğeni” almak ya da bunlara benzer herhangi bir şey olabilir. Gilbert bu tür bir mutluluğun geçici ve spesifik bir sonuç ile koşullandırılmış olduğuna inanıyor.

Diğer yandan, bir de doğal mutluluk var. Bu bir his ile ilgili değil, kendi kendine gerçekleşen bir zihin durumu ile ilgilidir. Bir hedefe ulaşmış olsanız da, hatta ulaşamadığınızda da oradadır. Bununla doğdunuz.

Mutluluğun Tarifi

Mutluluğun tarifi için herkesin ulaşabileceği iki malzemeye ihtiyaç vardır. İlki acı çekmeyi olduğundan daha büyük bir şey haline getirmemektir. Birçok insan başlarından geçen kötü zamanları sürekli hatırlar, bunların üzerine düşünür ve buralarda takılıp kalırlar. Bu yüzden de gelecekteki acıları abartırlar.

Bu malzeme mutluluğun tarifi için gereken ikinci kısım ile ilgilidir: kendi psikolojik dayanıklılığınıza güvenmek. Bu, size acı veren herhangi bir durumu çözebilmek anlamına gelir. Acının ilerisine geçme yeteneğinize güvenmiyor olmanız acı çekmenize neden olan şeyin ta kendisidir.

Acı sizi sakatladığında sevdiğiniz şeyleri yapmayı bırakır, ya da onlara hiç başlamazsınız. Bir açıdan, kendinizi acıyı bekleyerek sınırlandırırsınız. En kötüsü ise, genellikle bu acının halihazırda gerçekleşmiş olmasıdır. Acının kendisinden korkmazsınız. Onun yerine, ona dayanamayacağınızdan ve onu aşamayacağınızdan korkarsınız.

Mutluluğa Giden Yol

Mutluluğun tarifi psikolojik dayanıklılığınız ile ilgili güven kazanmanıza yardımcı olmak adına her gün yapabileceğiniz küçük şeyler ile desteklenir. Mutluluğa giden yol herhangi bir kişinin yapabileceği beş basit eylemi içerir. Dan Gilbert mutlu olmayı öğrenmenin kilo vermek gibi olduğunu söyler: kendi payınıza düşeni yapmanız gerekir.

Bu beş basit eylem şunlardır:

• Mutlu olmayı istemek. Mutluluk her gün yaptığınız bir seçimdir.
• Kendinize iyi bakmak. Sağlıklı beslenmek, her gün yarım saat egzersiz yapmak ve günde yedi saat uyumak mutluluğun temellerini oluşturur.
• Sağlıklı ilişkiler kurmak ve bu ilişkileri sürdürmek. Kötü hissetmenize neden olan ilişkilerden uzaklaşın ve en çok sevdiğiniz insanlar ile daha iyi bağlar inşa edin.
• Keyifli aktiviteler. Yapmayı en çok sevdiğiniz şeylerden oluşan bir liste yapın ve bu şeylere öncelik verin.
• Şükredin. Kendiniz için, hayatınız için, size bir şey veren, bir şey öğreten ya da bir açıdan büyümenize olanak tanıyan her şey için teşekkür edin. Ayrıca, başkalarına yardım etmek sizi de mutlu edebilir.

Doğal mutluluk her gün adım adım inşa ettiğiniz bir zihinsel durumdur. İyi haber şu ki, herkes mutlu olmaya muktedirdir. Bir açıdan, buna inanmak ve kendinizi motive etmek size ihtiyacınız olan enerjiyi sağlayacaktır. Duygusal zeka gibi yeni beceriler öğrenmek de bu değişimi sizin için daha kolay hale getirecektir. Bir bakıma, mutluluğun tarifi budur: hayatın keyfini çıkarma arzusu.