Epiktetos'tan Acı Çekme Üzerine Beş Alıntı
Epiktetos bir Yunan filozofudur, ama hayatının büyük bir bölümünü Roma’da bir köle olarak geçirmiştir. Tam olarak ne zaman özgür olduğunu bilmiyoruz, ama ünlü olduğunu biliyoruz. Bir köle olmasına rağmen, mutluluk ve refaha odaklanmıştır. Bu yazıda, Epiktetos’un acı çekme üzerine sözlerini paylaşıyoruz. Bunlar ona yardım etti ve eminiz ki, size de yardım edebilirler!
Epiktetos, Stoacı felsefe hareketinin bir parçasıydı. Böylece, o mutluluk hakkında konuştuğunda, ondan eudaimonia olarak bahsediyordu. Bu, temel değerleriniz ve derin bir bağlılık seviyesiyle uyuşan eylemlerinizde başardığınız bir şeydir.
Epiktetos ve acı çekme üzerine alıntılar
1. Kendinizle nasıl konuştuğunuz önemlidir
“Sana ne olduğu değil, ona nasıl tepki verdiğin önemlidir.”
Acı çekme üzerine ilk alıntımız, çoğumuzun bilinçsizce yaptığı iki şeyden bahseder. Bunlardan biri kendimizle olumsuz konuşma eğiliminde olmamız ve diğeri de, herhangi bir deneyimden oluşturduğumuz hikayedir.
Örneğin, bir yabancıyla konuştunuz. Sonra, kendinize şöyle söylediniz: “Aptal gibi davrandım ve aptal şeyler söyledim. Diğer insanların etrafında nasıl davranacağım konusunda hiçbir fikrim yok.” Bu konuşma aslında acı çekmenize neden olmadı. Bunun yerine, kendinizle bunun hakkında konuşma biçiminiz acı çekmenize neden oldu.
Kendinin farkında olmak ve kendinle nasıl konuştuğuna dikkat etmek önemlidir. Gerçeği ne zaman deforme ettiğinizi fark etmeyi öğrenin, böylece kendinize karşı daha şefkatli olabilirsiniz.
2. Her şey sizin kontrolünüzde değil
“Mutluluğun tek bir yolu var ve bu da, irade gücümüzün ötesinde olan şeyler hakkında endişelenmeye son vermektir.”
Çoğu zaman, her şeyi kontrol edemediğimiz için acı çekeriz ve kendimizi kötü hissederiz. Örneğin, arkadaşınız kötü niyetli bir ilişki içinde, ama bunu görmüyor. Bu size kendinizi güçsüz hissettirebilir ve bu kişiyi sevdiğiniz için acı çekersiniz. Ancak, ne kadar denerseniz deneyin, onların kendi kararlarını vermesini önlemeniz mümkün olmayacaktır.
Önemli olan bazı şeylerin kontrolünüzün dışında olduğunu hatırlamak. Kendi eylem yolunuzu seçebilirsiniz, ama diğerlerininkini seçemezsiniz. Bunu fark etmek ve kabul etmek, acı çekmenizi önleyecektir.
3. İnsanların sizin hakkınızda söyledikleri
“Hakkında kötü şeyler söyleniyorsa ve bu doğruysa, kendini düzelt; yalansa onlara gül.”
Bu alıntı, diğer insanların hakkımızda söyledikleri şeylere ne kadar önem verdiğimizi anlatıyor. Bu tür şeyler hakkında makul olmalısınız. Birisi sizin hakkınızda kötü konuşuyorsa ve haklı ise, o zaman davranışınızı düzeltmeniz gerekir. Bazen, diğer insanların sözleri, fark etmediğiniz sorunlarınızı görmenize yardımcı olabilir.
Öte yandan, yanlışsalar, namınızı temizlemeyi deneyebilirsiniz, ama aynı zamanda ne zaman durmanız gerektiğini bilmelisiniz. Doğru olmadığını bildiğiniz hiç bir şeyin sizi derinden etkilemesine izin vermeyin. Bu tür şeylerden incindiğinizi gören insanlar “Seni rahatsız ediyorsa, doğru olmalı” gibi şeyler söyleyebilir. Bu durumda, mizah duygusuna sahip olmak anahtar değerindedir.
4. Fikirler ve sorunlar bulaşıcıdır
“Diğer insanların fikirleri ve sorunları bulaşıcı olabilir. Başkalarının olumsuz ve verimsiz tutumlarını farkında olmadan benimseyerek, kendinizi sabotaj etmeyin.”
Bu acı çekme konusunda en sevdiğimiz Epiktetos alıntılarından biridir. Çoğu zaman, iş arkadaşları veya sınıf arkadaşları gibi çevrenizdeki kişileri seçemezsiniz. Gözlerini açmanız ve onların tutum ya da düşüncelerinin size bulaşıp bulaşmayacağını belirlemeniz gerekir.
Negatif insanlarla çevrili olmak bile, siz farkında olmadan dünyaya karşı kötümser bir bakış açısına sahip olmanıza yol açabilir. Bunun farkında olmak, onların sorunları ve tutumlarının size bulaşmasını önlemenize yardımcı olabilir.
5. Talihsizlikten bir adım geri atmak
“Kendi talihsizliğiniz ile karşı karşıya olduğunuzda, başkalarına onların iyiliğini vermeyi unutma.”
Bu son alıntı bizi çok akıllıca bir ders ile baş başa bırakıyor. Başkalarının problemlerini düşündüğümüz zaman, genelde açık ve net bir çözüm görürüz ve bunun dünyanın sonu olmadığına inanırız. Kötü bir ilişki içinde olan arkadaşınızın örneğine geri dönersek, muhtemelen hemen bir çözüm görürsünüz: “Neden ayrılmıyorlar ki?”
Ama sorun yaşayan kişi siz olduğunuzda, neden harekete geçmediğinizi açıkça göremezsiniz. Bu yüzden Epiktetos geri adım atmayı ve olaylara sanki iyi bir arkadaşın ya da kardeşin başına geliyormuş gibi bakmayı önerir.
Bunu yapmanın iyi bir yolu kendinize şunu sormanız: “Eğer bu sevdiğim birine oluyorsa, onlara ne yapmalarını söylerdim?” Bunu görselleştirerek ve akla gelen ilk şeyi söyleyerek, ihtiyacınız olan cevabı bulabilirsiniz.
Epiktetos’tan acı çekmek üzerine alıntılar karanlıkla birer ışık niteliğindedir ve olayları daha net görmenize yardımcı olur. Sonuç olarak, acılarınıza tutunmayı bırakırsanız, kendi başlarına kaybolurlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Braicovich, Rodrigo Sebastián. La posibilidad de la “acción libre” en las disertaciones de Epicteto. Rev. filos [Internet]. 2008 [citado 2022-06-29], 64: 17-31. Disponible en: https://www.scielo.cl/scielo.php?pid=S0718-43602008000100002&script=sci_arttext
- Meléndez G. Sobre el “arte de vivir” en Epícteto. Eidos [Internet]. 2014 [consultado el 29 de junio de 2022]; (20): 271-310. Disponible en: http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1692-88572014000100012&lng=en&nrm=iso&tlng=es