Ebeveynlik ve Sevgi Birlikte İlerler
Ebeveynlik ve bir aile kurmak, hayatın bize sunabileceği en muhteşem ve sihirli zorluklardan biridir. Neden mi? Çünkü en başından beri çocuklar, anne babaların en büyük hazinesi olmuştur.
Ebeveynlik ve sevgi birlikte ilerler. Birçok anne baba, duydukları derin ve koşulsuz sevgiyle düşünce ve duygularını çocuklarıyla paylaşır, hayatı yeniden keşfeder, dünyayı keşfeder ve ailelerinin soylu değerlerle gelişmesini sağlarlar.
Anne baba olmanın kolay bir şey olmadığını söylememiz gerekir. Çocuk büyütme macerasına rağmen onları sevgiyle ve pozitif değerlerle yetiştirmek devasa bir görevdir.
“Onlara uçmayı öğreteceksiniz ama sizin gibi uçmayacaklar. Onlara hayal kurmayı öğreteceksiniz ama sizin düşlerinizi görmeyecekler. Onlara yaşamayı öğreteceksiniz ama sizin hayatınızı yaşamayacaklar. Ama her uçuşta, her hayatta, her rüyada, sizin öğrettiğiniz yolun izi kalacak.”
– Rahibe Theresa
Işığımız ve gölgemiz, aile koşullarımıza yansır. Bu nedenle psikolog Kenneth Kaye şu sözünde haklıydı: “anne babalar içgüdüsel olarak aslında çocuğun kapasitesinin ötesinde olan davranışları yansıtmasına yardımcı olan pek çok şey yapmaktadır. Çocuğun gelişimi, anne babasının çırağı olduğu bir bağlamda açılmaya ve ilerlemeye devam etmektedir.”
Anne baba olmak genelde pek çok endişeyi ve bu rolü en iyi şekilde nasıl oynayabileceğimizi öğrenmeyi içerir. Anne baba ve insanlar olarak kişisel ve iletişimsel becerilerimizi güçlendirmek de buna dahildir. Bu rol kavşağı, çocuklarımıza en başından itibaren duygusal bir eğitim vermemizi gerektirir.
Duygusal eğitim, doğuştan itibaren başlar çünkü anne babaların şefkatini, beklentilerini ve çocukları hakkındaki inançlarını iletme şekli, çocuğun nasıl gelişeceğini belirler. Hayatlarının bu ilk birkaç yılı, birçok nedenle belirleyicidir:
- Hayatının ilk birkaç senesinde bir çocuk üzerindeki en dikkat çekici etki, temel güvenik duygusunun tesisidir. Bu duygu, fiziksel temas ve şefkatle çocuğa iletilir.
- İlk iki sene sonunda çocuğun duygusal eğitiminin bir diğer önemli unsuru da duygusal eğitimdir: dil. Bunun ortaya çıkması ve evrimi sayesinde çocuk; davranışları, hislerini ve düşüncelerini kelimelerle ifade edebilir.
- Çocuklar bu zamanda usta duygusal kaşifler olur ve anne babalarından sürekli ilgi isterler. Bu, onay görme isteği şeklinde kendini gösterir ve bu sayede dünyayı ve kendilerini düzenleyip anlar, tahmin ederler.
Duygusal eğitimin 5 temel ilkesi
Çocuğunuzun doğru şekilde duygusal eğitim alması için şu beş ilkeye asgari önem göstermelisiniz:
- Söz ve eylemlerinizle desteğinizi gösterin. Ailenizle doğru, samimi ve duygusal olarak iletişim kurmak çocuklarınızla iyi ilişki sürdürmenin en önemli yollarındandır. İster hala çocuk, isterse yetişkin olsunlar, tutarlı olmak ve davranışınızı analiz etmek önemlidir.
- Duygusal olarak kendini tanımak. Çocuğunuzun duygulara kapılmasını istiyorsanız, duygusal olarak uyumlu olduğunuzu göstermelisiniz. Bunu ancak hangi duyguların sağlıklı hangilerinin ise sağlıksız olduğu konusunda kesin olarak başarabilirsiniz. Unutmayın, duygularını yeterince anlayıp yönetebilmeleri için onlara kaynaklar sunmanız gerek.
- Duygularınızı yönetin. Düşüncelerinizin farkında olun, anlaşmazlıklarla kararlı bir şekilde yüzleşin ve sağlıklı ve mutlu bir aileyi ayakta tutan duygusal zekaya başvurarak stres ve gerginlikle başa çıkın.
- Sakin ve uzlaşmacı olun. Güven ve uzlaşma sayesinde birbirimizi bütün farklılıklarımıza karşın bir aile olarak görürüz. Empati ve kişiler arası iletişim becerilerini kuvvetlendirmek, farklı sorun ve çatışmaları doğru şekilde yönetebilmenize yardımcı olacaktır.
- Duygu dünyasını anlama isteğini teşvik edin. Keşif ve merak, her eğitim için temeldir. Farklı şeyleri keşfedip öğrenerek ön yargı ve klişelerden uzak ve açık fikirli olmayı teşvik etmiş olursunuz.
- Saygı ve duygusal doğrulama. On Becoming A Person (Birey Olmak Üzerine) adlı kitabında Carl R. Rogers’ın dediği gibi şunu kabul etmeliyiz ki sevdiğimiz insanların bizim gibi hissetmeleri için onlar üzerinde ne kadar büyük baskı kurduğumuzun farkında değiliz. Çoğu zaman söz ve davranışlarımız sanki şunu söylüyor: “seni sevmemi istiyorsan, benim gibi hissetmelisin. Davranışının kötü olduğunu düşünüyorsam, sen de aynısını düşünmelisin. Belli bir hedefin arzu edilir olduğunu düşünüyorsam, sen de benimle aynı fikirde olmalısın.”
Mükemmel anne baba yoktur ama iyi bir ebeveyn olmanın birçok yolu vardır
Yılın 365 günü, günün 24 saati mükemmel bir ebeveyn olmak, dağları devirmek gibi bir şeydir. İşte bu yüzden dürüst olmalı ve her şeyin daima mükemmel olmadığını ve bize rehberlik edecek ideal bir prototip bulunmadığını kabul etmeliyiz.
Doğrudan ya da dolaylı tecrübeyle anne babalar için önemli olanın, hata yapmamak ya da güvensizlik yaşamamak değil, çocuklarına dengeli, zenginleştirici ve duygusal zekayla dolu bir dünya sunma fırsatı olduğunu biliyoruz.
İşte bu yüzden sihirli bir formül yok ama bütün doğru eğitim ilkelerinin paylaştığı bir içerik var: sonsuz sevgi. Ebeveynliği muhteşem kılan ve anne babaların, çocuklarına bakacak kişiler olarak kendilerinin en iyi versiyonlarını sunmalarını garanti eden şey sevgidir.