Çocuklarda Meditasyon - Erken Yaşta İçsel Bahçemizi Yeşillendirmek
Meditasyon sağlık ve esenlik açısından herkesin üstünde büyük etki yaratan bir tekniktir; kadınlar, erkekler, yetişkinler, yaşlılar, gençler ve elbette çocuklar için de. Vücudunuza iyi bakmak yeterli değildir. Zihninize iyi bakmak da önemlidir ve bugün size anlatacağımız bu teknik de tam bunun için ideal.
Meditasyon, küçük çocukların sağlıklı büyümesi ve gelişiminde olumlu bir etkiye sahiptir. Meditasyon yapan çocukların okulda daha yüksek notlar aldığı kanıtlanmış bir gerçektir. Bu tekniğin psikoeğitsel ve duygusal yararları ve çıkarımları bulunmaktadır. Çocukların esenliğine katkıda bulunmasının yanında, konsantrasyonlarını, rahatlıklarını, yaratıcılıklarını ve esnekliklerini de geliştirir.
“Dünyanın dört bir yanında 8 yaşındaki her çocuk meditasyon eğitimi alırsa, dünyadaki şiddeti bir nesilde ortadan kaldırabiliriz.”
– Dalai Lama
Meditasyon, hem duygusal ve psikolojik hem de fiziksel olarak yetişkinlerin hayatlarını birçok yönden zenginleştirir. Bu çocuklar için de böyledir; ama çocuklar söz konusu olduğunda öğrenme becerileri için de meditasyon çok faydalıdır. Nihayetinde meditasyon bir tür zihinsel jimnastik ya da eğitimdir ve çocuğun dikkat süresinin daha esnek olmasına yardımcı olur. Örneğin, meditasyon çocukların yeni bilgiler ve becerileri kolayca öğrenmelerini kolaylaştırır.
Meditasyon çocuklar için neden bu kadar önemlidir?
“Aşırı uyarılma” çağında yaşıyoruz. Televizyon, internet, interaktif oyunlar, müfredat dışı etkinliklerle dolu programlar, cep telefonları… Bütün bu stres çocukların hayatına da büyük yer kaplar. Bu küçük çocukların henüz olgunlaşmamış bir sinir sistemine sahip olduğunu unutmamalıyız. Çocukların bir kerede çok fazla uyarıcıyla baş etmesi zordur.
Aşırı uyarıcıya maruz kalan çocuklar sosyal alanda sorunlar yaşayabilir, dil ve motor becerileri konusunda ve konsantre olmakta zorluk çekebilir. Bu tip sıkıntılar, gelecekte öğrenme ve davranış sorunlarına yol açabilir. Fakat meditasyon yaparak çocuklar, aşırı uyarana maruz kalmanın olumsuz etkilerini telafi edebilir ve dengeleyebilirler.
“Yaşamlarımızın inanılmaz derecede stres yaratan hızını telafi edebilmek için daha fazla sakinliğe ihtiyacımız var.”
– Vicente Simón
Tronick ve Gianino (1986), çocukların kendilerini sakinleştirme becerisiyle doğduklarını keşfetti. Aslında bebekler dakikada birkaç kez bunu yapmaktadırlar. Bu anlamda meditasyon, çocukların doğalarında var olan kendisini sakinleştirme becerisini kaybetmemelerine ve güçlendirmelerine yardımcı olabilir. Çocukların duygusal dengeleri söz konusu olduğunda, kendini sakinleştirme becerisi hem gelecekleri hem de şimdiki hayatları için oldukça önemlidir.
“Akademik öğrenme, çocuklukta çok önemli olarak kabul edilir. Coğrafya ya da kimya öğrenmek yerine, bir çocuğun mutlu olmayı, iyimser olmayı, yenilikçi olmayı, meditasyon yapmayı ve müteşekkir olmayı öğrenmesi daha önemlidir.”
– Ramón Gallegos
Meditasyon nedir?
Meditasyon yapmak, dikkati belirli bir şeye odaklamak anlamına gelir. Bu bir düşünce, bir obje, bir nesne, kendi bedeniniz, düşünceleriniz veya bir görselleştirme olabilir.
“Koşu yapmak bir meditasyon şekli olabilir. Dans etmek, yüzmek, koşmak – herhangi bir şey meditasyon olabilir. Benim meditasyon tanımım şudur: bedeniniz, zihniniz ve ruhunuz birlikte bir ritmde çalıştığında, bu meditasyondur.”
– Osho
Bununla birlikte, meditasyon yapmak oldukça basittir. Dikkatinizi duruşunuza, nefesinize ve tutumunuza odaklayarak başlayabilirsiniz. Çünkü meditasyon, tüm dikkatinizi ve farkındalığınızı olduğunuz kişiye ve hissettiğiniz her şeye odaklamaktır. Yani, etrafınızda olup biten her şeyden haberdar olmaktır.
“Meditasyon dikkat dağıtıcıları görmezden gelmenin ve dikkatimizi odaklamak istediğimiz yere odaklamanın yolunu gösterir.”
– Goleman
Genç zihinlerle pratik yapma konusunda harika olan farklı meditasyon tabanlı aktiviteler bulabilirsiniz. Hepsinin amacı aynıdır. Bu amaç, dikkatinizi zihninizi sakinleştirmeye ve farklı bir bilinç durumuna girmeye odaklamaktır.
- Yaratıcı görselleştirmeler (görme, ses, dokunma, koku ya da tat ile olabilir).
- Rehberli meditasyon.
- Özellikle farkındalığa yönelik olan aktiviteler.
- Farkındalığı günlük hayata entegre eden uygulamalar (günlük görevlerinizi farkında olarak yerine getirmeyi öğrenmek).
- Nefes kontrolü.
- Dikkatinizi vücudun farklı bölgelerine odaklamaya yönelik bedensel farkındalık üzerinde çalışan uygulamalar.
- Mantra meditasyonu (psikofiziksel durumunuzu iyileştirmeye yönelik tekrarlayan sesler, heceler, kelimeler ya da cümleler).
Bilinçli ve doğru bir şekilde nefes almak, özellikle derin bir dikkat ve konsantrasyon sağlayabilmek için meditasyonun temel aracıdır.
Çocuklukta meditasyon yapmanın faydaları
Meditasyonun çocuklar için sağladığı bazı faydaların uzun bir listesini derledik fakat muhtemelen daha birçok faydası bulunmaktadır:
- Uyumaya yardımcı olur ve uykunun kalitesini iyileştirir.
- Bu yaşlarda yaygın olarak görülen endişeleri ve korkuları ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
- Günlük stresi yönetmeye yardımcı olur.
- Yaratıcı düşünceleri artırır.
- Hayal kırıklığını kontrol etmeye yardımcı olur.
- Konsantrasyonu geliştirir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Duyusal ve bilişsel süreçleri hızlandırır.
- Öz-imaj ve öz-saygıyı geliştirmeye yardımcı olur.
- Kontrolü artırır ve bu yaşlardaki sürekli büyüme durumuyla ortaya çıkan kas ağrılarını ve fiziksel rahatsızlıkları ortadan kaldırır.
- Özgüveni artırır ve kendi kendine güvende olma hissi sağlar.
- Fiziksel ve duygusal öz-kontrol ve öz-düzenlemeyi geliştirir ve böylece dürtüleriyle davranmazlar.
- Duyguları düzgün bir şekilde algılama işleminden geçirmeye yardımcı olur.
- Akademik performansı artırır.
- Daha sorumlu olmanın yolunu gösterir. Sadece maddi olarak sahip olunan şeylere karşı sorumlu olmayı değil, duygulara, yaşamlara ve mutluluğa karşı sorumlu olmayı öğretir.
- Sosyalleşme söz konusu olduğunda, şiddet içermeyen tutumları teşvik eden barışçıl bir yaklaşımı benimsemeye yardımcı olur.
- Çevrelerine ve diğer insanlara karşı daha sevgi dolu ve daha bağlı olan kişiler yetiştirmeye yardımcı olur.
- Sosyal becerileri geliştirir. Empati ve minnet duygularını artırır.
- Günlük sıkıntılar ve zorluklarla yüzleşmeye yardımcı olur. Meditasyon, yaşanan şeyleri kabul etme becerisini geliştirir.
- Daha istikrarlı bir olgunluk hali için çerçeve oluşturmaya yardımcı olur.
- Daha mutlu hissettirir ve ruh halini iyileştirir.
“Neşe ile meditasyon yapın, ciddiyet ile değil. Meditasyon odasına girdiğinizde ciddiyetinizi ve ayakkabılarınızı kapının ardında bırakın. Meditasyonu eğlenceli bir şey haline getirin.”
– Osho
Ömürlük bir hediye…
Bir çocuğa meditasyon yapmayı öğretmek, onunla çok özel bir bağ kurmanın yoludur. Bu, çocuğun bir gün kendi sevdiği biriyle de kurabileceği bir bağdır. Çocukluk, öğrenmenin ve hayal etmenin zamanıdır ve meditasyon aracılığıyla çok küçük çocukların bile zihinsel yetenekleri gelişebilir.
Çocuklara nasıl meditasyon yapılacağını göstererek, aslında onlara hayatları boyunca yararlı olacak bir alışkanlığın temellerini oluşturuyoruz. Aynı şekilde, küçük çocuklara meditasyon yapmayı öğretmeyi gelecek nesillerin daha dengeli ve farkındalık sahibi olmasına yardımcı olma yolu olarak görebiliriz.
“Huzur içsel bir şeydir. Onu dışarıda aramayın.”
– Buddha