Negatif Duygularınızdan Kabullenerek Kurtulun
İçimizde canavarlar gibi yaşayan negatif bazı duygular vardır, bunlar başımıza musallat olur ve suçluluk, korku, gurur, kibir, kıskançlık gibi şekillere bürünerek uygunsuz anlarda ortaya çıkarlar…
Bazen yaptığımız bir şey yüzünden suçluluk duygusunu aşmak güçtür ya da bizi endişelendiren bir durumda korku kaçınılmazdır.
Negatif duygulardan kurtulmak muhtemelen mümkün değildir ama bu duygularla birlikte yaşayıp hayatımızı kontrol etmelerine engel olmak üzere bunları kabul etmek mümkündür.
“Duygular, yabani atlara benzer. İleri gitmemize yarayan açıklama, duygularımız değil irademizdir.”
– Paulo Coelho
Duyguları belirlemek
Hepimiz duygularımızı belirleyip yönetebiliriz, ama duygusal zekamızı kullanarak başka insanların duygularını bile teşhis edebiliriz. Böylece sözlerini, mimiklerini veya ifadelerini okuyarak diğer insanların ne hissettiklerini anlayabiliriz.
Charles Darwin, (insanlar dahil) tüm hayvanların çok sayıda duyguya sahip olduğunu ve bu duyguların sosyal bir işlevi olduğunu savunmuştur, çünkü bunlar sayesinde çevremize uyum sağlama sürecimiz kolaylaşır.
Altı temel duygu vardır ve hepsi bir işleve sahiptir…
- Korku. Tehlikeyle karşılaşınca hissettiğimiz duygudur. Tehlike gerçek veya hayali olabilir. Korku, kendimizi savunup korumamızı sağlar.
- Şaşkınlık. Beklenmedik bir olay karşısında hissettiğimiz duygu. Bu olay olumlu ya da olumsuz olabilir.
- Tiksinme. Bir şeyin bizde yol açtığı reddetme tepkisiyle ortaya çıkar.
- Öfke. Sinirilik duygusu. Bizi rahatsız eden bir durumla karşılaştığımızda ortaya çıkan his. Öfke, olumsuz ve yıkıcı bir duygudur.
- Sevinç. Bizi mutlu eden bir şey nedeniyle duyduğumuz neşe hali. Bu durum bize bir güvenlik ve iyilik hissi verir. Bizi iyi hissettiren bu durumu tekrar etmeye bizi yöneltir.
- Üzüntü. Negatif şeylerin ortaya çıkardığı duygu. Üzüntü, bir durumu aşarak duygularımızı serbest bırakmamıza neden olur.
Duygu yönetim teknikleri
Negatif duyguları yönetmek için kullanılabilecek pek çok teknik var…
Acil duygu kontrol teknikleri
Bu teknikler, duygularımızı anında kontrol etmek için kullanılır.
Genelde dikkatimizi yönetmekle ilgilidir. Negatif duygularımızı o anda ifade etmekten kaçınmak ve duygularımıza kapılmamızı önlemek için verilen çabadır.
Duygularımızın nedenini anlamak için teknikler
Belli bir şekilde tepki vermemize neden olan şeyleri anlamayı ve farklı davranmak için bir yol bulmayı amaçlayan tekniklerdir.
Neden, özgüven eksikliği, bir durumu yanlış algılamak, korku vs. olabilir.
“Duygularımızdan sorumlu değiliz ama onlarla ne yaptığımızdan sorumluyuz.”
– Jorge Bucay
Kalıcı duygusal değişim teknikleri
Kalıcı duygusal değişim teknikleri, benliğimizin derinliklerinde, kişisel büyümemize doğru işler ve istemediğimiz şekillerde tepki vermemize engel olmayı amaçlar.
Canavarları kabul etmek
Duygularımızdan kaçamayız ama onları yöneterek bize zarar vermeyecek şekilde kabul edebiliriz.
Şimdi duygusal zekanızı yönetmek ve canavarları kontrol etmek için size birkaç tavsiyede bulunacağız:
1. Erdem ve başarılarınızı hatırlayın
Hepimizin kusurları vardır ama bizi farklı kılan birçok erdeme de sahibiz.
Kendimiz hakkında sürekli negatif şeyler söyleriz: Şu konuda çok kötüyüm! Hep geç kalıyorum! vs. Ama sahip olduğumuz değerleri, iyi yaptığımız şeyleri ve başarılarımızı hiç düşünmüyoruz.
2. Dikkatinizi somut bir şeye yöneltin
Bir bebek ağlayınca, ilk yaptığımız şey dikkatini dağıtıp ağlamasını durdurmak olur.
Aklınızın başka yerlere gitmesine izin vermeyin. Mesela, partneriniz ilişkiniz hakkında emin olmadığını söylerse sizi terk edebileceğini düşünmeyin, okumakta olduğunuz kitabı düşünün.
3. Yakın geleceği düşünün
Bazen negatif duygular nedeniyle uzun dönemde olabilecek şeyleri düşünürüz, ama daha gerçekçi olmamız ve öz denetimimizi koruyabilmemiz için yakın geleceği düşünmemiz daha iyidir.
4. Düzenli olarak meditasyon yapın
Meditasyonun, yalnızca o anda değil uzun vadede negatif düşüncelerden kurtulmamıza yardım ettiği kanıtlanmıştır.
Meditasyon ve doğru nefes alma sayesinde endişe ve diğer olumsuz duyguları azaltmak mümkün olabilir.
5. Olabilecek en kötü şeyleri düşünün
En kötüsünün olabileceğini düşünüyorsanız, problemlerinizi doğru şekilde görmeyi, bunları karşılaştırmayı ve duygularınızı yönetmeyi öğrenmelisiniz.
“İnsanları endişelendiren şeylerin %99’u olmamış ve asla olmayacak şeylerdir.”
– Emilio Duró